Wielki Piątek upamiętnia mękę i śmierć Chrystusa na krzyżu. Jest to dzień szczególnej ciszy, w którym obowiązuje post ścisły

Triduum Paschalne, które jest najważniejszym w roku liturgicznym okresem w Kościele oraz bezpośrednio poprzedza święta Wielkiej Nocy rozpoczyna się w Wielki Czwartek . To czas, w jakim katolicy na całym świecie celebrują misterium paschalne, czyli wydarzenia męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Święte Triduum, obejmujące trzy doby inicjuje Msza Wieczerzy Pańskiej.

Celebrowana na pamiątkę ostatniej wieczerzy wprowadza wiernych w wydarzenia, których Jezus doświadczył na końcowym etapie swojej ziemskiej misji. W czasie Triduum katolicy podążają za swoim Mistrzem z wieczernika do Ogrodu Oliwnego, gdzie został On pojmany. W Wielki Piątek towarzyszą Mu podczas drogi krzyżowej, idąc za Nim na Golgotę. Przeżywają Jego cierpienie oraz śmierć. W Wielką Sobotę oddają hołd złożonemu do grobu Chrystusowi, a w czasie Wigilii Paschalnej cieszą się z Jego zmartwychwstania i zwycięstwa nad śmiercią. Triduum Paschalne kończy się nieszporami Niedzieli Wielkanocnej.

W Wielki Piątek w Kościele obowiązuje post ścisły – ilościowy oraz jakościowy. Powstrzymanie się od pokarmów mięsnych, a także ograniczenie posiłków – jeden do syta i dwa lekkie – ma być formą umartwienia w dniu, w jakim umęczony Chrystus został przybity do krzyża, na którym nastąpiła śmierć. Przestrzeganie postu ma jednoczyć człowieka z Jezusem oraz Jego cierpieniem. Towarzyszy temu szczególna cisza, jaka wpisuje się w nastrój tego dnia.

Warto przypomnieć, że w Wielki Piątek nie sprawuje się mszy świętych. W wielu miejscach praktykowana jest droga krzyżowa, a wieczorem w kościołach odbywa się liturgia Męki Pańskiej, podczas której najważniejsza jest liturgia słowa. Po niej odbywa się adoracja krzyża i następuje moment, w jakim można przyjąć komunię świętą, konsekrowaną dzień wcześniej – podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej.

Bardzo wymowne podczas liturgii Męki Pańskiej jest już samo jej rozpoczęcie, bowiem asysta wchodzi do kościoła w całkowitej ciszy. Kolejny wyjątkowy oraz znaczący gest stanowi leżenie krzyżem przed obnażonym ołtarzem. Dokonuje tego celebrans, natomiast wierni, uczestniczący w liturgii, w tym czasie klęczą. Taką postawę, zwaną prostracją przyjmują również kapłani podczas święceń, a także osoby zakonne w niektórych zgromadzeniach w czasie składania profesji.

W czasie liturgii słowa odczytywany jest fragment Ewangelii według świętego Jana, będący opisem Męki Pańskiej. Potem następuje Modlitwa Powszechna, składająca się z dziesięciu wezwań: za Kościół Święty, papieża, za wszystkie stany Kościoła, katechumenów, o jedność chrześcijan, za Żydów, niewierzących w Chrystusa, niewierzących w Boga, za rządzących państwami, a także strapionych i cierpiących. W kolejnych częściach liturgii Męki Pańskiej wierni adorują krzyż oraz przyjmują komunię. Następuje też przeniesienie Najświętszego Sakramentu do Grobu Pańskiego, gdzie można adorować Go jeszcze w Wielką Sobotę.