Tomasz Stańko i jego dźwięki

Tomasz Stańko to jeden z najbardziej cenionych w świecie polskich jazzmanów. Najbliższa okazja do usłyszenia go w Poznaniu nadarzy się we wtorek 12 kwietnia. Muzyk w Centrum Kongresowo-Dydaktycznym Uniwersytetu Medycznego zagra ze swoim New York Quartet, który współtworzą pianista David Virelles, kontrabasista Reuben Rogers i perkusista Gerald Cleaver.

The New Yorker uznał Tomasza Stańko za jednego z najbardziej oryginalnych i nowatorskich trębaczy świata. Stańko jest znakomitym trębaczem i cenionym kompozytorem, twórcą muzyki jazzowej, filmowej i teatralnej o popularności porównywalnej z tą, jaką cieszą się gwiazdy rocka. Mając 20 lat, ukończył ówczesną krakowską Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną i z Adamem Makowiczem stworzył zespół Jazz Darings uznawany za pierwszą w Europie grupę grającą free jazz. Rok później Stańkę zaprosił do współpracy w swoim kwintecie Krzysztof Komeda. Po rozstaniu z nim Stańko założył kolejno własny kwartet i kwintet. Szczególne uznanie krytyki, ale i fanów zyskała dedykowana pamięci Krzysztofa Komedy nagrana przez Kwintet, a wydana w 1970 roku płyta „Music For K”. W tym samym roku Kwintet Stańki zagrał na Berliner Jazztage ‘70, co dla niego i skrzypka Zbigniewa Seiferta stanowiło początek międzynarodowej kariery.

Milowym krokiem w karierze artysty było nawiązanie współpracy z założoną przez Martina Eichera wytwórnią ECM. Jego pierwszą nagraną wtedy płytą była „Balladyna”. Czasy były takie, że ta współpraca szybko się urwała i Stańko wznowił ją dopiero na początku lat 90. Pozycja Stańki szybko rosła. Nagrodę „Fryderyka 97” otrzymała zawierająca muzykę Krzysztofa Komedy płyta „Litania”. Natomiast w roku 2003 Tomasz Stańko był pierwszym muzykiem uhonorowanym przyznawaną przez 21 krytyków z 21 krajów Europejską Nagrodą Jazzową. W 2005 roku Stańko nagrał muzykę dla Muzeum Powstania Warszawskiego wydaną rok później na płycie „Wolność w Sierpniu”.

Rosła pozycja Stańki w Europie, ale rosła też i w USA. Od roku 2000 magazyn „Down Beat” odnotowuje go w pierwszej dziesiątce w dorocznej ankiecie w kategorii „Najlepszy trębacz roku”. W roku 2004 magazyn „Bilboard” uznał płytę „Suspended Night” za jeden z najlepiej sprzedających się albumów jazzowych w USA. W roku 2008 muzyk zamieszkał w Nowym Jork. Nadal jednak działa w Europie. W roku 2013 ECM wydała nagraną z jego New York Quartet płytę „Wisława”, będącą hołdem dla wybitnej poetki polskiej Wisławy Szymborskiej. Rok później ukazał się wydany z okazji otwarcia Muzeum Żydów Polskich album „Polin”. Aktualnie artysta pracuje nad kolejną płytą.

Tomasz Stańko New York Quartet, Centrum Kongresowo-Dydaktyczne Uniwersytetu Medycznego (ul. Przybyszewskiego 37a), 12 kwietnia, godzina 19, bilety: 79-149 zł

[email protected]