Święconka wielkanocna 2022: Co musi się znaleźć w koszyczku? Czego nie wolno wkładać? Czy pokarmy można poświęcić samemu? Odpowiadamy!

Święconka, czyli święcenie pokarmów jest jednym z najważniejszych tradycji Wielkanocy. Początki obrzędu święcenia pokarmów możemy znaleźć już w VII w. W Polsce natomiast nieco później - od wieku XIV. Jako że święconka ma swoje korzenie w liturgii ludowej, która pozwala na ogromną kreatywność, nie ma ścisłych wytycznych co do zawartości koszyczka. Dlatego też różni się ona nieznacznie w zależności od rejonu Polski. Jest jednak kilka obowiązkowych elementów. O tym poniżej.

Zobacz najpiękniejsze koszyczki wielkanocne:

W koszyczku powinny się znaleźć przede wszystkim 4 elementy, symbolizujące to, co istotne, czyli błogosławieństwo boże, dzięki któremu nie głodujemy. Są to:

• jajka - symbol nowego życia,
• mięso (kiełbasa labo wędlina) - symbol baranka paschalnego, ale też symbol dostatku, zdrowia i pomyślności,
• pieczywo - na pamiątkę rozmnożenia chleba przez Jezusa; stanowi symbol ciała Chrystusa,
• sól i pieprz - symbol oczyszczenia; sól chroni wiernych od zepsucia.

Do koszyczka wielkanocnego można włożyć także inne produkty:

• masło symbolizujące dostatek,
• baranek, który jest symbolem zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa; może być zrobiony z cukru, ciasta, chleba, czekolady a nawet z porcelany,
• coś słodkiego - ciasto, jak wielkanocny mazurek czy baba,
• chrzan lub inne gorzkie przyprawy, które przypominają o męczeńskiej śmierci Jezusa Chrystusa; chrzan jest także symbolem siły i "wypala" to, co złe.

Powyższe produkty umieszcza się przeważnie w wiklinowym koszyczku, chociaż w sklepach są także inne ich rodzaje, mniej klasyczne. Do przyozdobienia wielkanocnego koszyczka często wykorzystuje się bazie lub bukszpan. Poza tym wykłada się go dekoracyjną serwetką.

Pomimo że nie ma listy zakazanych produktów w święconce, na pewno nie może się znaleźć w niej alkohol i inne używki. Ks. Radosław Rakowski z parafii pw. św. Stanisława Kostki w Poznaniu wyjaśnił, że możemy włożyć do niej wszystko, za co jesteśmy wdzięczni Bogu i chcemy mu to ofiarować.

Święcenie pokarmów podczas Wielkiej Soboty w kościele wynika z głęboko zakorzenionej tradycji ludowej. Jest to niestety błąd, jak wyjaśnia ks. Rakowski.

- W Wielką Sobotę Kościół proponuje nam ciszę, bo Jezus jest w grobie, więc spróbujmy w tej ciszy trwać. Święconkę można zrobić w różnych innych formach – podkreśla ks. Radek Rakowski.

Tłumaczy, że koszyczek z pokarmami można poświęcić samemu w domu. Można także zaprosić księdza do poświęcenia, kiedy porozumiemy się z sąsiadami i zorganizujemy punkt np. na boisku osiedlowym. Dobrym rozwiązaniem jest także przynieść święconkę w niedzielę rano do kościoła przed śniadaniem.

Koszyczek z pokarmami można poświęcić własnymi słowami. Ks. Rakowski proponuje bardzo prostą modlitwę: "Panie Jezu, dziękuję Ci, że mam chleb. Panie Jezu, dziękuję ci, że mam szynkę... Dziękuję Ci za ludzi, z którymi mogę zjeść ten chleb i tę szynkę. Spraw, żeby w nas było życie, tak jak to jajko jest symbolem życia. Spraw, żebyśmy się nie zepsuli, bo ta sól chroni nas od zepsucia". Także internet może być pomocny w szukaniu podobnych modlitw.

Czy do tego konieczna jest woda święcona? Niekoniecznie. Nawet jeśli jej nie mamy, to modlitwa będzie ważna.