W czasach PRL-u nie było miejsca na kompromisy - mówi socjolog z UAM

Wielu Polaków z sentymentem wspomina PRL. Jak Pan ocenia ten okres?

Jerzy Kaczmarek: - Dla mnie były to czasy czarno - białych podziałów. Władza była skonfliktowana z opozycją, Kościołem, większością społeczeństwa. Można było stanąć po jednej albo po drugiej stronie. Kompromis był już pewnego rodzaju opowiedzeniem się po stronie władzy.

A czy Polacy byli wtedy wolnymi ludźmi?

Jerzy Kaczmarek: - Zewnętrznie na pewno nie. Państwo chciało kontrolować niemal każdą sferę życia, wiele osób trafiało do więzień za wyrażanie swoich przekonań. Byli też tacy, którzy wolność odnajdywali w Kościele czy grupie opozycyjnej.

PRL to także pepsi-cola, mały fiat, mieszkania w blokach z wielkiej płyty i praca dla każdego obywatela.

Jerzy Kaczmarek: - Lata siedemdziesiąte rzeczywiście charakteryzowały się tzw. małą stabilizacją. Trzeba jednak pamiętać, że ta stabilizacja nie wynikała z rozwoju naszego kraju tylko z kredytów, które zaciągały władze. Ich skutkiem był kryzys, z którym zmagaliśmy się w latach osiemdziesiątych.

Pomimo to wielu Polaków tęskni za tamtymi czasami.

Jerzy Kaczmarek: - To zrozumiałe. Przecież represje, z którymi mieliśmy wtedy do czynienia nie dotknęły wszystkich. Poza tym o pracę, a więc i podstawową pensję, było łatwiej niż obecnie.

Co dzisiaj Polacy myślą o okresie PRL-u.

Jerzy Kaczmarek: - Jak pokazują badania, jego zwolenników jest niemal tyle samo co przeciwników. Rośnie też grupa osób które mają do niego obojętny stosunek.

Rozmawiał Mateusz Ludewicz