Uwaga na kleszcze! Zobacz, jak uniknąć ukąszenia i jak bezpiecznie je usunąć. Czy wszystkie przenoszą boreliozę?

Wszędobylski kleszcz jest pajęczakiem, który w ciągu 2-3 lat przechodzi trzy fazy cyklu rozwojowego, od larwy po nimfę, aż do postaci dorosłej. Niestety, przejście w kolejną fazę nie będzie możliwe, jeśli nie napije się krwi człowieka lub zwierzęcia. Cierpliwie czeka na swojego żywiciela na krzewach, przy wysokich trawach, w miejscach wilgotnych.

W sieci można znaleźć mnóstwo informacji na temat domowych i chemicznych sposobów odstraszania kleszczy. Dr Anna Wierzbicka – zoolog i leśnik z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu nie ma wątpliwości, iż z naturalnych metod odstraszających kleszcze skuteczne będą jedynie dwie: olejek z geranium lub z trawy cytrynowej. Oba zawierają cytronellę. Z pozostałymi lepiej dać sobie spokój.

Ten pierwszy – jak podaje portal recepta.pl – przygotować można we własnym zakresie. Jak czytamy, świeżo zerwane, umyte i osuszone liście pelargonii pachnącej dokładnie miażdży się aż puszczą sok (np. przy użyciu moździerza i tłuczka).

– Pozostawia się tak wykonaną papkę na kilka godzin. Po tym czasie zanurza się roztłuczone liście w oleju np. z oliwek, najlepiej zrobić to w dużym, szklanym słoju. Tak przygotowaną ciecz odstawia się na około dwa tygodnie w chłodne, suche i ciemne miejsce. Następnie należy przecedzić olejek przez sito lub gazę i wlać do szczelnie zamykanych, ciemnych buteleczek – czytamy.

– Stanowczo odradzam stosowanie na działce oprysków, albowiem zawarta w nich permytryna zabija nie tylko kleszcze, ale wszelkie inne owady – podkreśla nasza ekspertka.

Jak zaznacza pracownik naukowy poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego, istnieją skuteczne środki chemiczne do stosowania bezpośrednio na ubranie, na bazie DEET (N,N-dietylo-m-toluamid – przyp. red.), tyle tylko, że – jak wykazały badania – działają one przez cztery godziny, ale – na co warto zwrócić uwagę – w pomieszczeniu zamkniętym, gdy osoba testująca specyfik pozostawała niemal bez ruchu. W warunkach „działkowych” tymczasem taki specyfik będzie działał nie dłużej niż godzinę. Warto też zwrócić uwagę, że na wspomnianej działce zwykle nie jesteśmy szczelnie osłonięci ubraniem, stąd powierzchnia do spryskiwania nie będzie duża, a wiele miejsc tym samym pozostanie nieosłoniętych.

Jak tłumaczy nasza ekspertka z UP w Poznaniu, najprościej pęsetą. Wcześniej nie „drażnimy” kleszcza, nie smarujemy go masłem lub czymkolwiek innym. Chwytamy go – pewnie – pęsetą i wyrywamy jak włosek czy brew. Bez wykonywania niepotrzebnych skrętów w lewo czy prawo. Następnie miejsce to odkażamy np. spirytusem lub innym do tego przeznaczonym specyfikiem. Usunięty kleszcz powinien trafić do toalety.

Zobacz materiał wideo:

Czy wszystkie kleszcze przenoszą KZM? Zdecydowanie nie. Jak informuje dr Wierzbicka, tylko do 5% kleszczy przenosi kleszczowe zapalenie mózgu. Niemniej jednak po ukąszeniu nie powinniśmy bagatelizować sprawy. Mimo małego prawdopodobieństwa zakażeniem, jeśli do niego dojdzie, wpadniemy w nie lada tarapaty. Powinniśmy obserwować nasze ciało przez dłuższy czas, gdyż choroba w tym przypadku rozwija się od 2 do 27 dni.

W pierwszej fazie choroby – jak podaje Główny Inspektorat Sanitarny – mogą wystąpić objawy uogólnione, takie jak: gorączka, uczucie zmęczenia, nudności, ból głowy i mięśni. Objawy te utrzymują się zazwyczaj kilka dni i w większości przypadków choroba kończy się wyzdrowieniem.

– Niekiedy po trwającym od 1 do 20 dni okresie utajenia dochodzi do rozwinięcia drugiej fazy choroby, w której obserwujemy objawy związane z zapaleniem opon mózgowych i mózgu, takie jak: gorączka, narastające bóle głowy, sztywność karku, zaburzenia świadomości, porażenia nerwów czaszkowych, zaburzenia koordynacji, porażenia kończyn górnych i dolnych – czytamy.

Jak wyjaśnia Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, aby skutecznie ochronić się przed zakażeniem, konieczne jest przyjęcie 3 dawek szczepienia pierwotnego oraz dawek przypominających co 3-5 lat.

– Zaszczepienie zimą lub wczesną wiosną zapewnia ochronę już od początku aktywności kleszczy (od kwietnia do października). Szczepionki zalecane są w określonych grupach zawodowych oraz osobom przebywającym na obszarach endemicznych. Szczepionki przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu cechuje wysoka skuteczność – na 100 szczepionych powyżej 95 osób wytwarza przeciwciała ochronne zabezpieczające przed powikłaniami – podaje NIZP.

Także nie wszystkie kleszcze przenoszą boreliozę. Tylko lub aż 30% z nich. Choroba ta rozwija się od 24 do 72 godzin od chwili ukłucia, a jej pierwsze objawy mogą pojawić się do 4 tygodni.

Kiedy udać się do lekarza? Jak tłumaczy doktor Wierzbicka, natychmiastowa wizyta u lekarza tuż po wyciągnięciu kleszcza mija się z celem. Nie tylko z uwagi na małe prawdopodobieństwo jej wystąpienia (np. KZM), ale z uwagi na jej dość skomplikowany przebieg. Bakterie boreliozy lokują się w tkankach, stąd badanie krwi na ich obecność nie ma najmniejszego sensu.

Leczymy się dopiero wtedy, gdy zauważymy u siebie niepokojące objawy, musimy być bardzo czujni. Lekarzowi należy koniecznie powiedzieć, że zostaliśmy jakiś czas temu ukąszeni przez kleszcza, żeby wziął ten aspekt pod uwagę, diagnozując stan naszego zdrowia. Powinien wówczas skupić się na badaniu zachowań obronnych naszego organizmu, co może dać odpowiedź na obecność np. bakterii boreliozy.

– radzi dr Anna Wierzbicka.

Jak wynika z informacji uzyskanych w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemilogicznej w Poznaniu, w tym roku (od początku stycznia do końca maja) odnotowano w wielkopolskim 195 przypadków boreliozy (w tym 5 – neuroborereliozy). Dwukrotnie więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego.

– W tym roku nie stwierdziliśmy w naszym województwie przypadku kleszczowego zapalenia mózgu, w ubiegłym roku było jedno zarejestrowane zachorowanie – precyzuje Wiesława Kostuj z poznańskiego Sanepidu.

Jesteś świadkiem ciekawego wydarzenia? Skontaktuj się z nami! Wyślij informację, zdjęcia lub film na adres: [email protected]

Obserwuj nas także na Google News