Tajemnice gmachu Sejmu Śląskiego - od rozpoczęcia jego budowy mija 100 lat
W czwartek, 28 marca w gmachu Sejmu Śląskiego zgromadzili się przedstawiciele większości lokalnych mediów. Dziennikarze zostali zaproszeni przez wojewodę śląskiego, Marka Wójcika do uczestnictwa w historycznej wycieczce po zabytkowym budynku.
- Dzisiejsza okazja jest szczególna, dlatego że obchodzimy 95. rocznicę pierwszego zwiedzania dla prasy gmachu Województwa i Sejmu Śląskiego. To jest początek nowych możliwości zapoznawania się mieszkańców województwa śląskiego z tym budynkiem - rozpoczął spotkanie wojewoda śląski, Marek Wójcik.
Okazuje się, że wycieczka miała stanowić nowe otwarcie dla pracy urzędu.
- Zależy nam na tym, żeby gmach Śląskiego Urzędu Województwa był budynkiem, który żyje w świadomości mieszkańców województwa, chcemy żeby mieszkańcy mieli możliwość zwiedzania go. Z tego powodu wróciliśmy na mapę Nocy Muzeów. Już 18 maja, osoby które chciałyby zobaczyć jak wygląda przestrzeń naszego urzędu, będą miały taką możliwość - dodał Marek Wójcik.
Rozpoczyna szczególny okres dla urzędników pracujących w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim, bowiem właśnie w 2024 roku przypada rocznica stulecia rozpoczęcia budowy gmachu.
- W związku z tym chcielibyśmy podjąć cały szereg inicjatyw, które będą przybliżały ten obiekt, jego historię i losy urzędników, którzy tutaj na przestrzeni lat pracowali - dodawał Marek Wójcik.
Na ten moment nie ma sprecyzowanych planów dotyczących obchodów. Będziemy o nich sukcesywnie informowali.
Historia powstania gmachu Sejmu Śląskiego - zawirowania historyczne na śląskich ziemiach
W 1923 roku rozpisano konkurs na projekt gmachu, a sześć lat później, 5 maja 1929 r. budynek został poświęcony przez ks. bpa Arkadiusza Lisieckiego i przekazany przez ówczesnego Prezydenta II RP Ignacego Mościckiego. Jednak historia obiektu rozpoczęła się na długo przed jego budową. Wszystko za sprawą rewolucji przemysłowej i odkrycia potencjału przemysłowego śląskiej ziemi. Kolejnym kamieniem milowym był zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda w 1914 roku w Sarajewie, który wywołał I wojnę światową.
- Zamach spowodował, że upadł podział geopolityczny w tej części Europy, ale także również upadł cały porządek społeczny - wyjaśnia Daria Czarnecka, inspektor wojewódzki, Biuro wojewody śląskiego.
W tym czasie na śląsku uruchomiły się mocne propolskie ruchy, które w większości odnosiły się do romantycznej pojmowanej Polski, z dzieł Sienkiewicza, Żeromskiego i Wyspiańskiego.
- W wyniku trzech powstań śląskich i plebiscytu, który jeśli chodzi o liczby bezwzględne - Polska przegrała, doszło do negocjacji na forum Ligii Narodów, rada ambasadorów zdecydowała o podziale Śląska. Polska dała Śląskowi prawo do stanowienia o sobie. Był to z jednej strony przyczynek propagandowy, a z drugiej strony zdawano sobie sprawę, że nie da się ziem, które były przez 700 lat pod inną kulturą prawną, mentalną, stosunku do pracy, ludności o innym poziomie wykształcenia (nie było tu prawie analfabetów), bezkolizyjnie połączyć z resztą kraju - tłumaczy Daria Czarnecka.
Z tego względu zatwierdzono statut organiczny Województwa Śląskiego, czyli autonomię. Ten akt prawny dawał prawo do posiadania własnej, niezależnej od Warszawy policji, skarbu, do odrzucania prawa krajowego w pewnym zakresie. Wojewoda śląski miał prawo inicjatywy ustawodawczej do Sejmu Śląskiego i uprawnienia kuratora oświaty.
- Żeby to zrozumieć trzeba przełożyć sobie dzisiejszą Warszawę na ówczesne Katowice, czyli mamy władzę ustawodawczą, na czele której stoi marszałek Sejmu Śląskiego i władzę wykonawczą, czyli Śląską Radę Wojewódzką, na czele z wojewodą śląskim - mówi Daria Czarnecka.
Katowice nie miały budynku, który pomieściłby dużą ilość urzędników, konieczna była budowa odpowiedniego, wystarczająco reprezentacyjnego i wielkiego budynku administracyjnego. Pierwotnie pracowano w Szkole Budowlanej, dzisiejszym budynku Akademii Muzycznej, jednak szybko zdecydowano się podjąć plany budowy nowego obiektu.
- W 1922 roku podjęto decyzję o budowie najpierw dwóch gmachów, osobnego dla Sejmu Śląskiego i Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego, bo tak się wtedy nazywaliśmy, ale Konwent Seniorów Sejmu Śląskiego poprosił wojewodę o to, żeby jednak budynek był wspólny i tak jest do dzisiaj - dodaje Daria Czarnecka.
KLIKIJ W GALERIĘ I ZOBACZ WNĘTRZA GMACHU ORAZ POZNAJ CIEKAWOSTKI HISTORYCZNE
Nie przeocz
- Emerytury razem z "trzynastką" - tabela netto. Tyle pieniędzy dostaną emeryci
- Ile zapłacisz za pobyt w sanatorium w 2024 roku? Sprawdź aktualną tabelę opłat!
- Gliwice w latach 20. XX wieku. Tak miasto wyglądało sto lat temu! Zobaczcie ZDJĘCIA
- Najlepsze memy po meczu Walia - Polska. Kibice cieszą się po finale baraży o Euro
Musisz to wiedzieć
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?