Spotkanie wokół pamiętnika Władysława Szczurkiewicza. Codzienność Galicji podczas I wojny światowej

Władysław Szczurkiewicz urodził się w 1864 roku w Staniątkach niedaleko Krakowa jako syn Marii i Józefa Szczurkiewiczów. Z wykształcenia był inżynierem, specjalistą budowy dróg i mostów. Około 1880 roku ożenił się z Marią z domu Grohmann, z którą doczekał się pięciorga dzieci. Dorosłe życie związał z Pilznem na Podkarpaciu, gdzie od przynajmniej 1893 roku pracował w Radzie Powiatowej.

Od 1894 roku działał w powołanym w Pilźnie oddziale Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, następnie został przewodniczącym, utworzonej w 1912 roku, drużyny polowej. Od sierpnia 1914 roku pełnił funkcję komisarza wojskowego Powiatowego Komitetu Narodowego. Do jego obowiązków należało m.in. prowadzenie werbunku do tworzonych Legionów Polskich. Po zakończeniu I wojny światowej Szczurkiewicz w dalszym ciągu aktywnie działał na rzecz Pilzna. Zmarł w wyniku długoletniej choroby w 1936 roku.

Pamiętnik Szczurkiewicza dotyczy okresu Wielkiej Wojny i zaangażowania autora w organizację oddziału, złożonego z ochotników z ziemi pilzneńskiej mających zasilić szeregi Legionów Polskich. To jednak nie wszystko bowiem autor daje niepowtarzalną okazję do spojrzenia z bliska na wydarzenia rozgrywające się wówczas w Galicji, dotyczące życia codziennego, tak sfery prywatnej, rodzinnej, jak i publicznej.

Autor odsłania przed czytelnikiem realistyczne obrazy światowego konfliktu, ale w skali regionalnej. Składają się na nie kolejne zniszczone przez przemarsze wojsk oraz okupacje wsie i miasteczka, narastające problemy nękające ludność cywilną, ale i niepodległościowa działalność Polaków organizujących Naczelny Komitet Narodowy i Legiony Polskie, z którymi następnie czytelnik wyrusza na fronty wojny. Dzięki Szczurkiewiczowi czytelnik wnika w lokalną społeczność, poznając nie tylko ludzi poszkodowanych przez wojnę, uciekinierów, ale i przedstawicieli lokalnej inteligencji, zaangażowanych w życie społeczne ziemi pilzneńskiej.

Spotkanie z cyklu Skarby Biblioteki PTPN
Podczas wydarzenia zostanie zaprezentowana krytyczna edycja wspomnień Władysława Szczurkiewicza opublikowana pod tytułem: „Pamiętnik komisarza wojskowego Legionów Polskich Naczelnego Komitetu Narodowego (1914–1918)”. Odbędzie się ono 24 listopada o godzinie 17 w Poznaniu w Sali Posiedzeń PTPN przy ul. Mielżyńskiego 27/29.

Program wydarzenia:

1. Otwarcie spotkania przez Dyrektora Biblioteki PTPN dr Norberta Delestowicza.

2. Wykład prof. UAM dr hab. Damiana Szymczaka pt. Niełatwa droga ku modernizacji. Sytuacja społeczno-polityczna w XIX-wiecznej Galicji.

3. Prelekcje:

   • mgr Aliny Kucharskiej (Biblioteka PTPN) pt. Galicja podczas I wojny światowej,
   • dr Marzanny Baum-Gruszowskiej pt. Życie społeczno-polityczne mieszkańców Pilzna w latach 1914-1918,
   • dr. Norberta Delestowicza pt. Życiorys Władysława Szurkiewicza i jego pamiętnik.

4. Koncert muzyczny (wokal: Michał Heintze, akompaniament: Alicja Kosznik).

Publikacja została wydana wspólnie przez Wydawnictwo PTPN i Dom Kultury Pilzno – Muzeum Regionalne, a przy opracowaniu dzieła pracowali dr Norbert Delestowicz, dyrektor Biblioteki PTPN i mgr Alina Kucharska, pracowniczka Działu Gromadzenia we współpracy z dr Marzeną Baum-Gruszowską z Muzeum Regionalnego w Pilźnie.