Prof. Jarmołowicz: Artykuł to dobro użyteczne, za które trzeba zapłacić

Do czego wykorzystuje pan internet?
prof. Wacław Jarmołowicz: Szukam w nim głównie bieżących informacji. Sprawdzam, co w trawie piszczy. Internet okazuje się też bardzo poręcznym narzędziem, gdy potrzebuję danych jakiejś instytucji, nazwiska osoby na jakimś stanowisku czy statystyk.

Ma pan swoje ulubione portale, strony internetowe?
prof. Wacław Jarmołowicz: Zaglądam na kilka najważniejszych portali informacyjnych. Tych, które w jakiś sposób już sprawdziłem i obdarzyłem pewną dozą zaufania. Przeglądam oficjalne strony instytucji czy prasy drukowanej. Za to zupełnie nie ufam i wystrzegam się po pierwsze, zamieszczanych w internecie opracowań naukowych, po drugie, wszelkiego rodzaju blogów i stron komentatorskich.

Dlaczego?
prof. Wacław Jarmołowicz: Bo zarówno opracowanie naukowe, jak i wpis na blogu może w internecie zamieścić każdy. Nie musi się podpisać, więc za wiarygodność treści też nie odpowiada. Ale zdaję sobie sprawę, że moje podejście może być trochę staroświeckie. Teraz w internecie publikuje się już książki, prowadzi wykłady dla studentów. Ja wciąż w0lę tradycyjne formy - książki, gazety, telewizję, radio. Znam jednak wykładowców, którzy wydają już swoje podręczniki i na papierze, i w wersji elektronicznej. Bo studenci coraz częściej wolą tę drugą wersję. Nawet, jeśli jest ona odpłatna.

Media również przenoszą się do internetu. Ale internauci buntują się przeciwko opłatom za informację.
prof. Wacław Jarmołowicz: W ekonomii nie uznano jeszcze informacji za taki sam czynnik produkcji jak praca, ziemia, kapitał. Ale to raczej nieuchronne. Bo informacja przekłada się na wytworzenie dobra w postaci np. artykułu. Dobra użytecznego, gdyż czytelnik ten artykuł i zawarte w nim informacje wykorzystuje. Powinien więc za to płacić.

O ile jest to zrozumiałe w przypadku np. opłaty za gazetę w kiosku, o tyle budzi niechęć, gdy chodzi o internet.
prof. Wacław Jarmołowicz: Dlatego, że internauci przyzwyczaili się do bezpłatnych treści. Tyle, że niestety, okazuje się, iż bezpłatność - tak jak w socjalizmie - oznacza brak środków na reprodukcję. A ciągła eksploatacja, bez reprodukcji, wstrzymuje rozwój. Informacja to dorobek cywilizacyjny, to wiedza. By mogła się rozwijać, potrzebne są nakłady.

Wprowadzenie opłat za część umieszczanych w internecie treści to dobre rozwiązanie?
prof. Wacław Jarmołowicz: Tak. W ten sposób media zachowują prawa autorskie. Chronią się też przed pozyskaniem informacji przez inne portale i tym samym wprowadzają zasady wymiany handlowej. Ale opłaty trzeba wprowadzać stopniowo.

Część mediów zaczyna blokować wartościowe treści.
prof. Wacław Jarmołowicz: I to jest dobry kierunek. Jeśli tekst jest wartościowy, powstał na bazie zdobytych ciężką pracą dziennikarza treści, to powinien być chroniony. Jeśli czytelnik chce posiąść większą wiedzę i mieć gwarancję w postaci nazwy danego medium i nazwiska autora tekstu, to powinien albo zapłacić za publikację w internecie, albo kupić gazetę. Innym rozwiązaniem może być opłata abonamentowa. Czytelnik płaci abonament i dzięki temu ma dostęp do blokowanych, wartościowych treści. Sądzę, że w dalszej perspektywie takie rozwiązania są nieuchronne.