Poznań: Centrum Judaizmu i Dialogu coraz bliżej [WIZUALIZACJA]

Czytaj także:
Poznań: Niemcy chcą pomóc w renowacji synagogi
Bruksela ogląda wielkopolskie synagogi
Żydowska kultura w Poznaniu

- Prowadzimy zaawansowane rozmowy z dwoma europejskimi instytucjami, które są zainteresowane tym projektem. Jeśli umowa zostanie podpisana, od razu można rozpoczynać prace budowlane - potwierdza przedstawiciel spółki Aquatic, która zarządza obiektem.

Właścicielem bożnicy od kilku lat ponownie jest gmina żydowska w Poznaniu. Od tego czasu trwają też prace nad nowym projektem wykorzystania gmachu, który w okresie II wojny światowej Niemcy przebudowali na pływalnię (została ona zamknięta ze względu na zły stan techniczny dopiero we wrześniu tego roku).

- Koncepcja centrum jest gotowa. Dół to byłaby część historyczna. Ma być także nieduży hotel, ale taki z najwyższej półki i między innymi restauracja koszerna - wylicza Alicja Kobus przewodnicząca gminy żydowskiej w Poznaniu.

Jak dokładnie miałoby wyglądać nowe centrum? Na niższym poziomie znalazłoby się Muzeum Żydów Poznania i Wielkopolski. Wystawiane byłyby pamiątki, judaika.

- Ważne, żeby wszystko to prezentować w najbardziej atrakcyjnej formie. Stąd, szczególnie z myślą o młodzieży, nie będziemy się bali pokazywać tego wykorzystując nowoczesne urządzenia audiowizualne - dodaje Alicja Kobus.

W części historycznej będzie również pomieszczenie Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata im. Ireny Sendlerowej, która własnoręcznie złożonym podpisem zgodziła się stworzenie sali jej imienia.
Na kolejnych poziomach ma powstać mała synagoga oraz sala wykładowa. Ważnym elementem całości ma się stać hotel i część restauracyjna. Będzie podawane jedzenie koszerne, ale także wegetariańskie czy z potrawami mięsnymi w menu. Całość budowli ma być zwieńczona przeźroczystą kopułą (znajdzie się tam symbol judaizmu - Gwiazda Dawida) z tarasem widokowym.

Obecnie wewnątrz synagogi trwają prace porządkowe. Zostały zdemontowane szafki w szatniach oraz prysznice. Trwają najtrudniejsze techniczne roboty przy rozbiórce niecki basenowej.

- Chciałabym też zaznaczyć, że dużą pomoc okazał prof. Andrzej Kurzawski z Uniwersytetu Artystycznego. Grupa studentów pod jego kierunkiem przeprowadziła nieodpłatnie inwentaryzację całości bez której nie moglibyśmy działać - mówi Alicja Kobus.
Zdaniem przewodniczącej, Centrum Judaizmu i Dialogu stałoby się magnesem przyciągającym do Poznania zarówno Żydów z całego świata jak i turystów z innych krajów: Teraz Żydzi przyjeżdżają do stolicy Wielkopolski na kilka godzin, przede wszystkim by się pomodlić i odjeżdżają. Nie ma odpowiedniego zaplecza. Budynek należący do gminy nie wystarcza. Takie centrum byłoby zachętą by zostać na dłużej - podkreśla.

Pomysł stworzenia kompleksu chwali również Klemens Mikuła, legenda poznańskich architektów, twórca założeń dla Jeziora Maltańskiego.

- To co zostało z synagogi wygląda fatalnie - zaznacza Klemens Mikuła. - Jeśli w nowej koncepcji uda się nawiązać do historycznego charakteru tego miejsca i dawnego wyglądu gmachu to będzie na pewno z korzyścią dla tej dzielnicy i całego miasta.

Krótka historia synagogi
Synagoga na rogu Stawnej i Wronieckiej jest wyjątkowym obiektem, którego losy symbolizują historię poznańskich Żydów w XX wieku. Inicjatorem projektu budowy był ówczesny rabin ortodoksyjnej Gminy Jedności Wolf Feilchenfeld (ur. Głogów 1827-1913), który już w 1880 r., w związku z bardzo złym stanem zespołu synagog gminnych przy ul. Żydowskiej 15-18 podjął starania o budowę nowej synagogi.

Plany powstania świątyni zaczęły się konkretyzować w styczniu 1902 r., gdy gmina wniosła do magistratu wniosek o wybudowanie nowej synagogi dla 1100-1200 wiernych. Kamień węgielny położono 6 marca 1906 r. Koszty jej budowy pokryte zostały w większości z prywatnych datków. Uroczyste otwarcie budynku miało miejsce 5 października 1907 r. Synagogę wzniesiono według projektu berlińskiej firmy Cremer i Wolffstein. Ostatnie nabożeństwo w synagodze odbyło się we wrześniu 1939 roku. Naziści najpierw zdjęli Gwiazdę Dawida z kopuły, a w 1940 r. przebudowali budynek urządzając tu pływalnię dla żołnierzy Wehrmachtu.

Informacje od gminy żydowskiej w Poznaniu.