Renta socjalna: komu przysługuje i ile wynosi? Czy na rencie socjalnej można pracować? Jak otrzymać rentę socjalną?

Komu przysługuje renta socjalna?

Renta przysługuje osobie pełnoletniej, która jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

• zanim skończyła 18 lat,
• zanim skończyła 25 lat, w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej,
• w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Kto może się ubiegać o rentę socjalną?

Obywatele polscy mieszkający i przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, cudzoziemcy mający zezwolenie na osiedlenie się w Polsce, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielony m.in. w związku z wykonywaniem pracy lub prowadzeniem firmy, podjęciem lub kontynuowaniem studiów albo szkolenia zawodowego, mający zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w Polsce. Takie prawo mają też obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, którzy mają zezwolenie na pobyt w naszym kraju lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu EFTA. Renta socjalna przysługuje również osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które przebywają czasowo za granicą (np. w celu nauki, pobytu u rodziny).

Umiarkowany stopień niepełnosprawności a renta socjalna

Sam fakt posiadania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności nie stanowi podstawy do przyznania renty. Organem orzekającym, przyznającym i wypłacającym świadczenia rentowe jest ZUS, a podstawą do przyznania renty socjalnej jest orzeczenie o niezdolności do pracy wydane przez lekarza orzecznika ZUS. Chcąc ubiegać się o rentę socjalną musimy więc złożyć wniosek o przyznanie świadczenia w ZUS. Będzie się to wiązało z przeprowadzeniem badania orzeczniczego i wydaniem orzeczenia.

Czytaj też: Dla kogo renta po inwalidzie wojennnym?

**

9 maja 2018 Sejm uchwalił ustawę podnoszącą rentę socjalną do 100 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Zgodnie z ustawą renta socjalna wzrośnie z 865,03 zł do 1029,80 zł. Nowa regulacja ma wejść w życie 1 września 2018 r. z mocą od 1 czerwca.

**

Ile wynosi renta socjalna?

• Renta socjalna przyznawana jest w stałej wysokości, wynoszącej 84% kwoty renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od 1 marca 2018 roku wynosi 865,03 zł. Podlega waloryzacji na zasadach i w trybie określonym w przepisach ustawy emerytalnej.
• Gdy osoba ubiegająca się o rentę socjalną jest jednocześnie uprawniona do renty rodzinnej albo jej części (lub uprawnienie takie nabędzie w trakcie pobierania renty socjalnej), łączna wysokość tych świadczeń nie może przekraczać 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Obecnie wysokość najniższej renty socjalnej wynosi 1029,80 zł, a więc 200 procent tej kwoty to jest 2059,60 zł.
• Jeśli łączna wysokość renty socjalnej i renty rodzinnej (lub jej części) przekracza kwotę 200% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, wysokość renty socjalnej zostaje obniżona. Nie może być jednak niższa niż 10% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Czasem dostaniemy tylko połowę renty socjalnej
Uprawniony do renty socjalnej, który stracił do niej prawo, bo został tymczasowo aresztowany albo znajduje się w zakładzie karnym, może zgłosić wniosek o przyznanie 50% ogólnej kwoty renty, jeżeli jest osobą samotnie gospodarującą, nie ma przychodu ani renty rodzinnej i jest właścicielem lokalu mieszkalnego. Kwota ta musi być jednak przeznaczona na pokrycie wydatków związanych z opłatami czynszu lub innych należności za mieszkanie. Trzeba to potwierdzić na piśmie.

Czytaj też: Dla kogo świadczenie rehabilitacyjne z ZUS?

Renta socjalna a praca

Renta socjalna zostanie zawieszona, gdy zarobki osoby pobierającej to świadczenie przekroczą 70% przeciętnego wynagrodzenia. Od 1 marca do 31 maja 2018 roku 70% tego wynagrodzenia wynosi 3161,70 złotych. Prawo do renty zawiesza się za miesiąc, w którym uzyskaliśmy przychód, o czym musimy (sam zainteresowany lub jego opiekun prawny albo kurator) natychmiast pisemnie zawiadomić ZUS.

Podatek od renty socjalnej

Renta socjalna jest świadczeniem podlegającym opodatkowaniu. Odlicza się więc od jej kwoty zaliczkę na podatek dochodowy, a także potrąca składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Rentę wypłaca ZUS.

Renta może być przyznana na stałe jeżeli niezdolność do pracy jest trwała lub na wskazany okres, jeśli niezdolność jest czasowa. Nie należy się jednak osobie, która:

• ma prawo do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, renty strukturalnej, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego,
• pobiera rentę z instytucji zagranicznych,
• jest tymczasowo aresztowana albo odbywa karę pozbawienia wolności,
• ma prawo do renty rodzinnej (lub części renty) w wysokości przekraczającej 200 procent kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 hektarów przeliczeniowych lub ma udział w takiej nieruchomości.

Renta socjalna z mops?

Rentę socjalną wypłaca tylko ZUS. Osobie, która pobiera rentę socjalną nie przysługuje już dodatek pielęgnacyjny z ZUS, ale może ona się starać o zasiłek pielęgnacyjny z mops lub ośrodka pomocy społecznej. Warto zwrócić się tam z pytaniem, czy taki zasiłek nam się należy.