Ośrodki zamiejscowe Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Kaliszu i Pile to jakość leczenia dla pacjentów blisko ich domu

Jeszcze kilka lat temu Polskie Towarzystwo Onkologiczne opracowało mapę potrzeb w zakresie onkologii i radioterapii, którą w skrócie nazwano “białe plamy”. Pokazywała ona miejsca, w których pacjenci mają słabsze wyniki dotyczące zdrowia i gorszy dostęp do świadczeń z zakresu onkologii.

- W 2006 roku na zebraniu marszałków w Kaliszu pokazałem tę mapę białych plam, na której wyraźnie było widać, że w Wielkopolsce są miejsca, w których pacjenci leczą się rzadziej. By to potwierdzić, kilka lat temu przeprowadziliśmy badania, których wyniki pokazały, że w tych miejscach, z których pacjenci mają daleko do ośrodków radioterapeutycznych, nie korzystają oni z radioterapii - tłumaczy prof. Julian Malicki, dyrektor Wielkopolskiego Centrum Onkologii.

Rozwojowi nowych placówek medycznych w mniejszych miejscowościach nie sprzyja także odpływ młodych dorosłych, którzy wyjeżdżają z rodzinnych miast do większych w poszukiwaniu możliwości nauki czy pracy. To z kolei prowadzi do braków kadrowych w mniejszych ośrodkach.

Przedstawicielom Wielkopolskiego Centrum Onkologii udało się pokonać te bariery i utworzyć dwa ośrodki zamiejscowe w Kaliszu i Pile.

- Oddział w Kaliszu został uruchomiony 10 listopada 2014 roku. Najpierw zaczęliśmy jako poradnia i od stycznia 2016 roku rozpoczęliśmy leczenie pierwszych pacjentów radioterapią. Na wyposażeniu ośrodka obecnie są dwa nowoczesne akceleratory do radioterapii, tomograf, symulator i oprócz tego mamy diagnostykę - aparaty USG i mammografię. Leczymy właściwie wszystkie nowotwory, które można leczyć radioterapią - guzy mózgu, przerzuty do mózgu, nowotwory regionu głowy i szyi, rak piersi, płuca, żołądka, odbytnicy i stercza. W tej chwili leczymy do ok 700 pacjentów rocznie - mówi dr hab. n. med. Dariusz Kowalczyk, Kierownik Zakładu Radioterapii III w WCO.

W ośrodku dostępne są także poradnie onkologiczna i chemioterapii. To jednak nie wszystko. Kaliska placówka dysponuje także szerokim wachlarzem świadczeń w zakresie diagnostyki. Liczne pracownie zapewniają pacjentom dostęp do aparatury diagnostycznej.

- Uruchomiliśmy najpierw pracownię mammografii, czyli pracownię do badania guzów piersi. Pierwotnie była to pracownia o charakterze screeningowym, czyli dla pacjentek od 50. do 69. roku życia. Już od 1 listopada tego roku ma się to zmienić i będziemy mogli badać też młodsze i starsze pacjentki. Ale rozszerzyliśmy też te badania do mammografii diagnostycznej, co oznacza już nie tylko screening, ale także mammografię diagnostyczną w połączeniu z badaniem USG, w przypadkach, gdy lekarz lub sama pacjentka wykryje u siebie guzek. W sytuacjach, kiedy jest to konieczne wykonujemy także biopsję pod kontrolą ultrasonografii. Uruchomiliśmy również pracownię tomografii diagnostycznej. W planach jest medycyna nuklearna – dodaje dr hab. n. med. Kowalczyk.

Ośrodek w Kaliszu prężnie rozwija także współpracę z innymi placówkami medycznymi w okolicy. Jedną z nich jest oddział onkologii klinicznej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kaliszu.

- Jeśli pacjenci potrzebują hospitalizacji to korzystamy z zaplecza tego szpitala, czy też, jeżeli robimy leczenie skojarzone w warunkach szpitalnych, to także korzystamy z ich pomocy. Oprócz tego działa z nami Szpital Chorób Płuc w Wolicy, z którym współpracujemy w zakresie leczenia raka płuca. Ostatnio rozwija się też współpraca ze szpitalem w Ostrowie Wielkopolskim i bardzo dobra współpraca z Pleszewskim Centrum Medycznym z oddziałem onkologii i chirurgii onkologicznej - wyjaśnia Kierownik Zakładu Radioterapii III w WCO.

Drugim ośrodkiem zamiejscowym WCO jest placówka w Pile. Choć jeszcze dość młoda, bo powstała w 2019 roku.

Mamy wykwalifikowaną kadrę z doświadczeniem, posiadamy wystandaryzowany i jakościowy sprzęt który jest regularnie wymieniany. Leczymy dużą ilość pacjentów. Specjalizujemy się w kilkuset rodzajów nowotworów, do najczęstszych należą rak piersi, rak prostaty, płuca jelita, odbytnicy, ale także chłoniaki czy nowotwory regionu głowy i szyi – wymienia lek. Med. Piotr Martenka, Kierownik Zakładu Radioterapii IV. - Współpracujemy z onkologami z innych placówek w Pile. Dzięki czemu zapewniamy chirurgię, chemioterapię i radioterapię na miejscu. W pierwszym roku, mimo epidemii, przyjęliśmy około 300 pacjentów w tej chwili zbliżamy się do 500 i pewnie zamkniemy rok blisko 600 pacjentów. To dowód na to jak ośrodki zamiejscowe są ważne w leczeniu onkologicznym i jak potrzebują ich pacjenci.

Lekarze WCO podkreślają, jak istotna jest rola ośrodków zamiejscowych w leczeniu pacjentów onkologicznych.

- Powstawanie takich ośrodków, jak nasz w Pile jest bardzo sensowne i jest to dobry kierunek, utrzymujący się w standardach europejskich, gdzie przyjęto, że pacjent na konsultację do onkologa nie powinien mieć dalej niż do godziny dojazdu. A tego w żaden sposób nie spełni kilkanaście czy kilkadziesiąt centrów w dużych miastach - podkreśla lek. med. Martenka.

W podobnym tonie wypowiada się dr hab. n. med. Witold Cholewiński, Kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej.

- Problemem w Wielkopolsce jest to, że na 3,5 mln mieszkańców mamy jedynie trzy zakłady medycyny nuklearnej – dwa znajdują się w Poznaniu a jeden w Pile. W efekcie jesteśmy poniżej średniej krajowej, jeśli chodzi o dostępność do tych urządzeń. Dlatego celem WCO jest zwiększenie dostępności do wysokospecjalistycznych metod leczenia. Drugim celem jest rozbudowanie bazy pracowni medycyny nuklearnej, żeby były one dostępne w tych miejscach, gdzie jest to najbardziej przydatne, gdzie pacjenci mają najdalej do istniejących już zakładów - zwraca uwagę dr hab. n. med. Cholewiński.

- Nowoczesne metody terapii, jak np. radioterapia, nie tylko wymagają tej diagnostyki przed leczeniem, ale również w trakcie, jak i po nim. Chcemy, żeby leczenie to było kompleksowe i odbywało się w jednym miejscu, bez konieczności dalekich dojazdów - dodaje.

Jak podkreśla dyrektor WCO, fakt, że ośrodki zamiejscowe powstały w mniejszych miejscowościach nie oznacza, że odbiegają one standardami od centralnego szpitala w Poznaniu.

- Rozwijając ośrodki w Kaliszu i Pile mieliśmy na uwadze, jakość leczenia dla pacjentów. Dlatego wypracowaliśmy wspólne standardy, by to leczenie onkologiczne mogło przebiegać w sposób interdyscyplinarny. W związku z tym wszystkie ośrodki działają jak jedna placówka, mają taką samą infrastrukturę, tak samo wykwalifikowaną kadrę, tak samo skonfigurowany sprzęt i tak samo wyglądający przepływ informacji z bezpieczną siecią. Wszystkie te ośrodki stale ze sobą współpracują. To jest bardzo ważne dla zapewnienia kompleksowego leczenia pacjentów. - wyjaśnia dyrektor WCO prof. Julian Malicki.