Tuwa w Todze czyli coś dla ducha i coś dla ciała

Tuwa to republika autonomiczna na południu Syberii. Jedną ze specjalności jej mieszkańców jest śpiew gardłowy. Jak to robią można było usłyszeć w Poznaniu w sobotę w restauracji Toga. Gościł tam pochodzący z Tuwy Aidys Norbu. Znalazł się tam dzięki pochodzącej też z Tuwy, a pracującej w Todze jako kelnerka Ayu. Ta młoda dziewczyna studiuje turkologię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Tuwa to jedyny kraj w Rosji o zdecydowanej przewadze rdzennej ludności. 82 mieszkańców to Tuwińcy.
Aidys na co dzień pracuje w Centrum Kultury w stolicy Tuwy Kyzyłu ze sławami tamtejszej sceny folkowej jak członkowie Alash Ensemble oraz Huun Huur Tu. Sam choć ukończył dyplomację i zna kilka egzotycznych dla Polaków języków w tym m.in. kazachski i turecki został muzykiem, opanowując zarówno grę na instrumentach, ale i techniki śpiewu gardłowego. Podczas sobotniego wieczoru zademonstrował grę na igilu oraz instrumencie doshpulur. Igil to dwustrunowy instrument związany głęboko z tuwińską mitologią. Można na nim osiągnąć brzmienie imitujące końskie kopyta. Doshpuluur to także instrument strunowy często porównywany do banjo. Śpiew gardłowy to techniki pozwalające śpiewającemu na wydobycie co najmniej dwóch dzięków w tym samym czasie. Słyszalnie różnią się one od siebie dając możliwość śpiewania bardzo niskich częstotliwości oktawę lub dwie niższych niż nas głos potrafi.

Dodajmy, że Aidys Norbu ma w Polsce trzyletnią córkę, z której jest dumny. Sobotniego wieczoru było miejsce nie tylko na muzykę, ale również na degustację tuwiańskich potraw. Była buuza czyli pierogi z baraniną, boorzak czyli ciasteczka z kozią śmietaną, miodem i malinami oraz suttug czyli herbata z masłem i solą.