Kamienice to worek z problemami, które czas rozwiązać

II wojna światowa i będące jej następstwem kilkadziesiąt lat socjalizmu zostawiły demokratycznej Polsce - w tym Poznaniowi - problem kamienic. Piękne kamienice budowane na Łazarzu, Wildzie i Jeżycach w latach dynamicznego rozwoju Poznania przed stu laty były w latach socjalizmu polem walki ideologicznej. Paradoksalnie, w wolnej demokratycznej Polsce ponownie stały się symbolem walki kapitalistów i lokatorów.

Władza ludowa, poprzez uregulowania dotyczące maksymalnych czynszów i zasad przyznawania lokali w kamienicach, doprowadziła całe dzielnice, ze znajdującymi się na ich obszarze kamienicami, do degradacji. Komuniści dosyć skutecznie "wyrównali" standardy mieszkaniowe w kamienicach poprzez dzielenie lokali oraz kwaterowanie lokatorów z odpowiednimi zarobkami i statusem społecznym. Kilkadziesiąt lat braku remontów zrobiło swoje i świetność Łazarza, Wildy i Jeżyc pozostała we wspomnieniach.

Tłumów chętnych na zakup mieszkania w kamienicach nie ma. Ich stan oraz obawy o sąsiedztwo nie zachęcają do osiedlania się na Łazarzu, Jeżycach i Wildzie. Bardziej racjonalna jest inwestycja w mieszkanie lub dom budowany przez dewelopera, przy czym ceny gruntów i prawdopodobieństwo spokojnego sąsiedztwa skutkują inwestowaniem w podpoznańskich gminach.

W sumie logiczne. Nie dziwi mnie zatem brak chętnych na zakup kamienicy wymagającej kapitalnego remontu na ul. Działyńskich, mimo kolejnego obniżenia ceny. Przy obecnym komforcie mieszkania w Śródmieściu, koszcie remontu kamienicy i możliwej do uzyskania cenie za wyremontowane lokale, lepiej wybudować blok w podpoznańskiej gminie. Na to wszystko nakładają się wieloletnie zaniedbania w zakresie remontowania chodników, utrzymywania zieleni, sprzątania oraz brak miejsc parkingowych.

Władze Poznania nie mają koncepcji na rozwiązanie problemu kamienic. Z jednej strony mamy historyczne budynki i bardzo istotne dla wizerunku miasta zdegradowane dzielnice, z drugiej zagmatwaną sytuację własnościową i olbrzymie koszty remontów. Z jednej strony metody czyścicieli kamienic i dramat lokatorów dotkniętych bezprawnymi działaniami, z drugiej lokatorzy, którzy latami nie płacą czynszu wspierani przez anarchistów i bezradność właścicieli niszczonych lokali i budynków.

Mam nadzieję, że odpowiednim jednostkom samorządu uda się wprowadzić sprawiedliwe kryteria udzielania pomocy socjalnej poprzez przydział lokalu socjalnego lub komunalnego. Jeżeli bowiem lokal socjalny lub komunalny ma być przyznawany osobie z profesorską pensją i dochodami z praw autorskich od wydanych publikacji, to kto ma kupować mieszkania po cenie rynkowej? Przykład radnego Michała Tomczaka, korzystającego z mieszkania TBS, świadczy o tym, że ze wsparcia finansowego samorządu korzysta również wielu cwaniaków mających bardzo wysokie dochody i spory majątek.

Zweryfikowanie zasadności korzystania z lokali socjalnych lub komunalnych wymaga pracy ze strony organów samorządu. Taka weryfikacja nie jest łatwa, ponieważ trudno jest sprawdzić sytuację materialną lokatorów, osiągane przez nich dochody i posiadany majątek. Oświadczenia majątkowe obowiązują bardzo wąską grupę (m.in. radnych, część pracowników samorządu, posłów). Ponieważ sytuacja finansowa na przestrzeni lat ulega zmianie, konieczny byłby kosztowny monitoring sytuacji finansowej osób korzystających ze wsparcia finansowego samorządu w postaci lokalu socjalnego lub komunalnego.

Mam nadzieję, że nagłośnienie tematu kamienicy na Stolarskiej doprowadzi do systemowych działań. Organy samorządu i państwa nie powinny biernie przyglądać się bezprawnym działaniom czyścicieli kamienic. Powinny jednak również reagować w przypadku uporczywego niepłacenia czynszu.

Właściciele kamienic idą na skróty i angażują czyścicieli kamienic, ponieważ po latach czekania na eksmisję, tracą wiarę w skuteczność organów państwa. To groźne zjawisko. Zdaję sobie sprawę z konieczności poprawienia jakości funkcjonowania organów państwa i samorządu (sądów, prokuratury, policji, urzędu miasta).

Rozumiem również złożoność sytuacji. Jestem przekonany, że większość lokatorów kamienic terminowo płaci czynsz, podobnie jak większość właścicieli kamienic działa w ramach obowiązującego prawa. W zakresie kamienic, mieszkań socjalnych i komunalnych nie ma prostych recept. Jeżeli nawet oczekiwałbym od sądów, policji, urzędników większej sprawności, to jasne jest dla mnie, że tylko organy państwa i samorządu na podstawie przepisów prawa i zgodnie z odpowiednimi procedurami są w stanie ustalić stan faktyczny i poprzez stosowne rozstrzygnięcia działać tak, by chronić zarówno prawa lokatorów, jak i właścicieli kamienic czy też właścicieli poszczególnych lokali. Tylko organy państwa i samorządu dysponują fachowym personelem (sędziowie, prokuratorzy, komornicy) potrzebnym do ustalania stanu faktycznego i rozstrzygania sporów.

Przed II wojną światową w kamienicach potrafili obok siebie mieszkać zarówno zamożni, jak i ubożsi. Wynajmowanie mieszkań było powszechną praktyką i przynosiło korzyści zarówno wynajmującemu, jak i najemcom. W interesie wynajmujących i najemców jest przywrócenie bezpieczeństwa "stosunku najmu".
Ani czyściciele kamienic, ani anarchiści, z pewnością w tym nie pomogą.

NAJNOWSZE INFORMACJE Z POZNANIA I WIELKOPOLSKI: GLOSWIELKOPOLSKI.PL