Innowacyjność - drugie imię Wielkopolskiego Centrum Onkologii

Rozwój medycyny umożliwia coraz efektywniejsze leczenie nawet najbardziej skomplikowanych chorób. Pacjenci, dla których kiedyś podjęcie leczenia było niemożliwe, dziś mają perspektywy na wyzdrowienie. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat wiele dziedzin zrobiło duży progres, w tym także onkologia. Jedną z takich innowacyjności jest zastosowanie technik biologii molekularnej.

Pozwala to na wykrycie charakterystycznych cech nie tylko dla danego nowotworu, ale czasami nawet dla danego pacjenta. Techniki molekularne wykorzystywane są w celach diagnostyki różnicowej, do prognozowania losów pacjentów, ale także do samego leczenia - tłumaczy dr Katarzyna Kiwerska, z Zakładu Patologii Nowotworów w WCO.

Biologię molekularną w Wielkopolskim Centrum Onkologii wykorzystuje się już w wybranych przypadkach w celu wsparcia rozpoznania patomorfologicznego. Personel placówki wykonuje m.in. badania techniką fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ, która pozwala na oznaczenie występowania poszczególnych zmian lub określenia ich typu.

Oprócz tego wykonujemy też analizę mutacji, ale także badania z wykorzystaniem techniki PCR w czasie rzeczywistym, która umożliwia nam wykrywanie pewnych mutacji np. w nowotworach piersi – wymienia dr Kiwerska.

Rozwój leczenia, odkrywanie nowych leków, które działają na konkretne zmiany genetyczne, dały wiele korzyści dla pacjentów i przyspieszyły rozwój medycyny spersonalizowanej.

Okazało się, że tylko część pacjentów, którzy mają daną zmianę genetyczną, bardzo dobrze odpowiada na leczenie. Jednym z przykładów są nowotwory podścieliska przewodu pokarmowego, którego dotyczą mutacje w genie KIT. W przypadku pacjentów, u których stwierdzono występowanie odpowiedniej mutacji powinno się zastosować podwójną dawkę w leczeniu celowanym, które nie jest wskazane w przypadku braku takiej mutacji. Dlatego to bardzo istotne, żeby móc to rozróżnić. Tego typu badania wykonywane są w WCO - wyjaśnia dr Kiwerska.

Leczenie “skrojone na miarę pacjenta”, to jedna z idei WCO. Występuje ono nie tylko w przypadku technik biologii molekularnej, ale również m.in. w brachyterapii.

Od kilku lat wykorzystujemy technologię 3D do produkowania zaprojektowanych pod danego pacjenta aplikatorów. Na podstawie tomografu pacjenta, produkujemy taki aplikator, który kształtem odpowiada budowie twarzy pacjenta. Po wydrukowaniu aplikator nie tylko bardzo dobrze pasuje, ale również dzięki niemu plan leczenia pacjenta jest idealnie dopasowany – zaznacza dr Adam Chicheł, Kierownik Zakładu Brachyterapii w WCO.

W leczeniu nowotworów skóry swoje zastosowanie znajduje brachyterapia powierzchniowa albo śródtkankowa. Pozwala ona uzyskać zadowalający dla pacjenta efekt kosmetyczny.

W nowotworach nosa, wargi, twarzy leczenie chirurgiczne jest standardem, ale efekty kosmetyczne po nim mogą być dla pacjenta niezadowalające. Dlatego my, stosując miejscowe napromienianie jesteśmy w stanie skutecznie go wyleczyć, a pacjent jest zadowolony z efektu kosmetycznego - mówi dr Chicheł.

Brachyterapia wykorzystuje swoje zastosowanie także w wielu innych przypadkach.

Zaczynając od wskazań ginekologicznych – czyli w przypadku raka szyjki macicy, trzonu macicy, pochwy czy sromu. Zajmujemy się też grupą pacjentek z rakiem piersi. Leczymy również nowotwory prostaty. W tym przypadku stosujemy samodzielną brachyterapię albo, jako jeden z nielicznych ośrodków w kraju, implanty stałe z jodem promieniotwórczym - wymienia dr Chicheł. - Mamy szeroką ofertę. Biorąc udział w zebraniach konsylium proponujemy pacjentom najlepsze dla nich formy terapii. To najbardziej dopasowane do danego pacjenta leczenie.

Konsylia, to działanie interdyscyplinarne, które jest kolejnym założeniem WCO. Współpraca wielu specjalistów różnych dziedzin pozwala na kompleksowe zaopiekowanie się pacjentem. Jak mówi prof. Wojciech Golusiński, Kierownik Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej w WCO, to samo w sobie jest innowacyjne.

Mówiąc o innowacyjności nie można zapomnieć o chirurgii. Ta w ostatnich latach rozwinęła się w zawrotnym tempie. WCO wykorzystuje w pełni ten potencjał, co doskonale widać na przykładzie leczenia nowotworów głowy i szyi, które obecnie stanową czwarty najczęściej występujący rodzaj nowotworu.

Do metod innowacyjnych należy cała gama chirurgii endoskopowej. Stosując endoskopy możemy operować podstawę czaszki przez jamę nosową. Kiedyś trzeba było otworzyć głowę, jak książkę, dziś wykorzystujemy do tego otwory naturalne. Endoskop wizualizuje nam zmianę nowotworową. Ale oprócz tego mamy także neuronawigację, która pokazuje nam wszystkie struktury, które są wokół zmiany, jak naczynia czy nerwy. To wpływa na bezpieczeństwo, ale i skuteczność wykonywanej operacji – zwraca uwagę prof. Golusiński.

Wiele w WCO zmieniła także chirurgia laserowa. Cięcie noża chirurgicznego zastąpione zostało cięciem laserem. W chirurgii głowy i szyi wykorzystywany jest on w przypadku nowotworów jamy ustnej, gardła i krtani.

Możemy usuwać guzy krtani w II stopniu zaawansowania klinicznego, co kiedyś było zupełnie niemożliwe. Chory zachowuje funkcję oddychania, bez wytworzenia tracheotomii, zachowuje możliwość mówienia i może połykać - podkreśla prof. Golusiński.
WCO jest także liderem w chirurgii robotowej. Prof. Wojciech Golusiński jako pierwszy w Polsce wykonał operację wycięcia migdałka ze zmianą nowotworową, przy użyciu robota chirurgicznego.

Zastosowanie robota chirurgicznego - pozwala na precyzyjną diagnostykę i leczenie – dodaje prof. Golusiński.
Chirurgia robotowa i endoskopowa ma ugruntowane zastosowanie w przypadku ginekologii onkologicznej. Jak tłumaczy dr Błażej Nowakowski, Ordynator Oddziału Ginekologii Operacyjnej, Onkologicznej i Endoskopowej, dawniej, gdy pacjent trafiał do chirurga, zostawał poddawany operacji, a następnie dostawał skierowanie do onkologa. Teraz droga pacjenta wygląda zupełnie inaczej.
Leczenie chirurgiczne oparte jest o precyzyjną diagnostykę, a za pomocą nowych metod, jak chirurgia endoskopowa czy robotowa wychodzimy naprzeciw pacjentom, których wcześniej nie mogliśmy nawet leczyć - mówi dr Nowakowski.

Jedną z takich grup są m.in. pacjenci zmagający się z dużą otyłością. W tradycyjnej chirurgii rzadko mogli oni liczyć na leczenie. Umożliwiła to właśnie chirurgia robotowa, w której WCO jest wiodącym ośrodkiem w kraju.

Przy znacznej otyłości tradycyjne operacje chirurgiczne, głęboko położone w miednicy, bywają bardzo trudno dostępne. Żeby wykonać operację takiego pacjenta trzeba go bardzo szeroko otworzyć. Co więcej, tacy pacjenci mają ogromne problemy z gojeniem, przez co musieli spędzać długi czas w szpitalu, a wielu z nich zmagało się z powikłaniami. Dzięki chirurgii robotowej możemy dotrzeć do środka takiego pacjenta, bez szerokiego otwierania, a co więcej w drugiej dobie wychodzi on do domu - podkreśla dr Nowakowski. - Dzięki chirurgii robotowej możemy leczyć więcej pacjentów. A jak możemy ich leczyć, to znaczy, że więcej z nich możemy też wyleczyć. To istotny krok do przodu.

Wielkopolskie Centrum Onkologii inwestuje w innowacyjne metody leczenia. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom i spersonalizowanemu leczeniu zwiększają się szanse na wyleczenie, krótszą hospitalizację i dobre perspektywy na przyszłość.