Dom dostosowany do potrzeb niepełnosprawnych [ROZMOWA Z ARCHITEKTEM]

Czym różni się projekt domu dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych fizycznie od klasycznych projektów domów?
Na pierwszy rzut oka różnica jest niewielka. Dopiero po zagłębieniu się w szczegóły projektu możemy ocenić, czy architekt przewidział możliwość wykorzystania tego projektu przez osoby z ograniczoną sprawnością ruchową. Podstawowymi różnicami są miedzy innymi liczba kondygnacji, powierzchnia łazienki i sposób rozmieszczenia w niej urządzeń sanitarnych oraz szerokość w świetle ościeżnicy drzwi wewnętrznych, zewnętrznych i balkonowych. Bardzo istotne są również pochylnie przy schodach prowadzących do domu czy na taras.

Co, patrząc okiem architekta, obowiązkowo powinno się znaleźć w projekcie takiego domu?
Jeżeli chodzi o aspekty techniczne, zaleca się po pierwsze, aby był to budynek parterowy. Gdy zdecydujemy się na projekt domu z piętrem czy użytkowym poddaszem, musimy liczyć się z koniecznością zainstalowania windy lub platformy schodowej. Po drugie ważne jest, aby projekt nie zawierał różnic poziomów podłogi między pomieszczeniami. Jeśli chodzi o drzwi, ich szerokość nie może być mniejsza niż 90 cm. Nie zapominajmy także o zwróceniu uwagi na elementy instalacji - takie jak włączniki światła, panele sterowania ogrzewaniem centralnym, czy wentylacją - muszą być umieszczone na wysokości dostępnej z pozycji siedzącej. Dobrze też, gdy część pomieszczeń tworzy otwartą przestrzeń: kuchnia, salon i jadalnia.

Skąd możemy dowiedzieć się, czy zaproponowane w projekcie pomieszczenia pozwolą na komfortowe poruszanie się osobom na wózkach inwalidzkich czy chodzących o kulach?
Zasada jest jedna - każde pomieszczenie powinno mieć wygospodarowaną swobodną przestrzeń manewrową, tak samo łazienka, sypialnia, jak i na przykład kuchnia. Zaleca się, aby przestrzeń ta miała powierzchnię zbliżoną do kwadratu o wymiarach boku nie mniejszych niż 150 centymetrów. Dodatkowo zaprojektowane korytarze powinny mieć minimum 120 cm szerokości, oczywiście nie wliczając szafek czy regałów stojących przy ścianach. Jeżeli planujemy zakup projektu domu z garażem, zwróćmy uwagę na dostosowanie tego pomieszczenia do samochodów, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne. Najlepszym rozwiązaniem w przypadku garaży jednostanowiskowych są te o szerokości 4-5 metrów.

Załóżmy, że projekt odpowiedniego domu już mamy. Co z działką?
W jej przypadku zaleca się, aby wybierać nieruchomości możliwie jak najbardziej płaskie, bez dużych wzniesień czy pagórków. Starajmy się również unikać przestrzeni ze skarpami. Warto także zwrócić uwagę na infrastrukturę wokół działki - czy są przy niej utwardzone drogi oraz jak daleko jest do najbliższego sklepu, szkoły czy przychodni. Odpowiedni dobór lokalizacji działki umożliwi osobom o ograniczonej sprawności ruchowej bezproblemowe korzystanie z miejsc użyteczności publicznej.

Czy może Pani podpowiedzieć Czytelnikom, dokąd mogą zwrócić się o pomoc czy poradę podczas budowania domu z udogodnieniami dla osób niepełnosprawnych?
Możliwości jest kilka - od bezpośrednich, płatnych porad w biurach architektonicznych po organizacje i firmy, które nieodpłatnie udzielą wskazówek. Jedną z nich jest platforma internetowa www.proadapt.pl. Jej intuicyjne narzędzia pozwolą wybrać odpowiedni projekt domu z opisem stopnia jego dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych fizycznie oraz, co istotne, połączyć go z dostępną na rynku działką budowlaną z uwzględnieniem zapisów zwartych w warunkach zabudowy lub planie miejscowym. W serwisie znaleźć można także szereg praktycznych porad w tym temacie, przydatnych na każdym etapie budowy.