Za kolebkę tej sztuki uważa się Tajlandię i kraje ościenne, także Japonię. Pierwsze wzmianki o fantazyjnym wycinaniu warzyw i owoców pojawiły się w Chinach za czasów dynastii Tang w panującej w latach 618 - 907. Za okres rozkwitu carvingu uważa się czasy dynastii Song rządzącej Chinami w latach 960 -1279. Wtedy to carving opuścił wyłącznie cesarskie komnaty i przeniósł się na stoły klasy średniej.
Polecamy: Przepisy i porady kulinarne na GłosWielkopolski.pl
W Tajlandii rozwinęły się jego najbogatsze i najbardziej wyrafinowane formy rzeźby wykonywane z dyni, melonów, ananasów, jabłek i papai. Produkty te można też drążyć w celu uzyskania oryginalnych mis na sałatki, sosy, a nawet gorące potrawy. Z warzyw wycina się kwiaty i liście, niekiedy też małe zwierzątka, które zjada się na surowo lub po ugotowaniu. Najwięksi mistrzowie tworzą tradycyjne tajskie łódeczki oraz mitologicznych bohaterów, nie tylko z owoców i warzyw, ale również z masła czy ryżu.
Obecnie naukę rzeźbienia w owocach i warzywach rozpoczynają w Tajlandii dzieci w wieku 11 lat, a jej kontynuacja ma miejsce w gimnazjach i szkołach średnich, jak również, fakultatywnie, na uniwersytetach.
W Tajlandii sztuka ta nosi miano Kae-Sa-Luk, a pod nazwą carvingu rozprzestrzeniła się stamtąd na cały świat. Jej dzieła podziwiać można przede wszystkim na rozmaitych konkursach, ale też w najlepszych hotelach i restauracjach, których szefowie kuchni często za punkt honoru stawiają sobie, aby serwowane potrawy miały jak najbardziej wyrafinowany wygląd.
Wyróżnić można cztery zasadnicze odmiany carvingu:
- carving europejski - prosty, ale efektowny; nieco bardziej wyrafinowane garnirowanie;
- carving tajski - skomplikowany, z dużą ilością drobnych elementów, ząbków, nacięć;
- carving chiński - swoiste "wycinanki" ze skórek owoców;
- rzeźby przestrzenne z owoców i warzyw.
Najbardziej złożone wzory wymagają nieraz wielu godzin przygotowania poprzedzonych latami praktyki, ale prostsze dekoracje z owoców i warzyw można wykonać samemu. Przy odrobinie cierpliwości i koncentracji wyczarować można naprawdę efektowne kompozycje.
Naukę rzeźbienia w owocach i warzywach rozpoczynają w Tajlandii dzieci w wieku 11 lat
Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy, że proste lampiony robione z dyni na Halloween to też carving może nie finezyjny, ale dający podstawę, by zdecydować się na zrobienie pierwszych kroków w rzeźbieniu w owocach i warzywach.
RADA
Najprostszym do rzeźbienia i pierwszych prób jest ogórek. Można zrobić z niego np. koszyczek na przepiórcze jajko. Jak? Szklarniowy ogórek obieramy ze skórki. Ścinamy jego spód by mógł bez problemy stanąć na półmisku. W jednej czwartej ogórka zostawiamy koszyczek. Z pozostałego ogórka ścinamy miąższ od dołu i góry tak żeby pozostał środkowy kawałek z gniazdami nasiennymi. Teraz wystarczy wyciąć gniazda nasienne by powstał pałąk. A w koszyczku wydrążyć otwór na jajko przepiórcze. Można ozdobić rant koszyczka ząbkami.
Nauka rzeźbienia w owocach nie jest trudna, pod warunkiem, że ma się dużą cierpliwość i jeśli poświęci się jej wystarczająco sporo czasu. Tajscy mistrzowie uczą się w odpowiednich szkołach nawet siedem lat, no ale jak mówi stare powiedzenie, praktyka czyni mistrza. Im więcej rzeźb się zepsuje na początku tym łatwiej i sprawniej będzie w przyszłości. Dlatego na początek trzeba wybrać łatwiejsze rzeczy, jak np. wspomniany koszyczek, czy kwiatki z marchwi lub rzodkiewki. Można np. też wyciąć napis Alleluja! na melonie. To nietrudne zadanie jeśli najpierw na skórce naszkicujemy sobie zmywalnym pisakiem wzór i będziemy wybierać niepotrzebne fragmenty melona nożem z ostrym czubkiem.
Polecamy: Przepisy i porady kulinarne na GłosWielkopolski.pl
RADA
Zabierając się do rzeźbienia warto mieć następujące narzędzia:
- ostry nóż o szerokim ostrzu, do przekrawania owoców i warzyw
- nożyk ze spiczastym końcem, niektórzy za nim zaopatrzą się w profesjonalne narzędzia carvingowe używają też chirurgiczny lancet. Ten nożyk musi być bardzo ostry, by wycinał, a nie strzępił brzegi.
- zmywalny, nietoksyczny marker z cienką końcówką,
- patyczki do szaszłyków lub wykałaczki do wybierania maleńkich fragmentów z rzeźbionych owoców.
PIĘĆ ZASAD DLA POCZĄTKUJĄCYCH:
- Wybierz wzór
- Dobierz wielkość owocu do wzoru, który nie powinien być zbyt trudny. Najlepsze na początek będą arbuzy, melony, dynie.
- Dużym nożem odetnij spód wybranego owocu, dzięki czemu zyska on stabilną podstawę.
- Wybrany wzór zaznacz markerem na powierzchni owocu.
- Wytnij kontury nożykiem, wykonując powolne, precyzyjne ruchy, przypominające działanie piły (na zmianę w głąb i na zewnątrz).
Carving w Polsce zaczął się kształtować od roku 2004. Od tego momentu jest to coraz dynamiczniej rozwijająca się sztuka kulinarna, a poziom umiejętności osób rzeźbiących rośnie w postępie geometrycznym. Chociaż również i wcześniej można było podziwiać piękne owocowe rzeźby w poznańskim Hotelu Mercury np. podczas brunchów.
Według prognoz specjalistów, carving w Polsce zaczyna przekształcać się w profesję. W tej chwili formuje się "czołówka", którą tworzą doświadczeni specjaliści oraz młode talenty, zaskakujące nas niejednokrotnie szybkimi postępami technicznymi i pomysłami. Powstała Polska Grupa Carvingowa. A prawdziwą awangardę rodzimego rzeźbienia w owocach i warzywach stanowią: Mirosław Bobrowski, Marek Rybacki, Dariusz Ślusarczyk oraz Krzysztof Wierzba.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?