Budowa linii na Śląsk odmieniła losy miasta [ZDJĘCIA]

Najbardziej dotyczy to Ostrowa, który z sennego miasteczka rozrósł się do jednej z najważniejszych aglomeracji w regionie. A wcale tak nie musiało być. Wystarczyło, gdyby właściciele Raszkowa zgodzili się na przebieg linii przez ich grunty. Bo tak zakładał pierwotny projekt. Wówczas linia byłaby przesunięta na zachód w porównaniu z obecnym układem. To już jednak tylko historyczne spekulacje, bo z powodu uporu wspomnianych właścicieli dokonano korekty. Zyskał na tym Pleszew, ale przede wszystkim właśnie Ostrów Wielkopolski.

Budową linii zajęło się założone w roku 1872 Towarzystwo Kolei Poznańsko-Kluczborskiej. Spółka w ciągu trzech lat, mimo panującego kryzysu, pomyślnie zrealizowała całe przedsięwzięcie. Pełne poparcie dla inwestycji gwarantowały władze powiatu odolanowskiego, w którym wówczas leżał Ostrów. Co jakiś czas pojawiały się nawet głosy zaniepokojenia, by ,,okazya do uzyskania raz przecie kolei żelaznej w powiecie, nie przeszła'', jak wyraził się odolanowski radca ziemiański, obwieszczając początek zapisów na zakup akcji. Kapitał zakładowy przedsięwzięcia wyniósł 36 milionów marek. Dla porównania ówczesny budżet Ostrowa wynosił niespełna 90 tysięcy marek.

22 listopada 1875 roku oddano linię do wstępnej eksploatacji, a po 18 dniach dopuszczono do ruchu. Pierwszy pociąg na ostrowski dworzec zajechał 10 grudnia, w dniu otwarcia całej linii Poznań-Kluczbork. Jak odnotowano, pierwszym składem z Poznania odjechały 23 osoby. Bilet z Ostrowa do Poznania kosztował, w zależności od tego, którą z czterech klas wybrał pasażer, od 2,3 do 9 marek.

Szlak kolejowy z Poznania do Kluczborka liczył 201 kilometrów. Na trasie wybudowano 18 dworców i przystanków. Ich liczba później systematycznie rosła (w 1885 r. było ich 24, w 1900 r. - 26, a obecnie jest ich 34). Nowa droga skróciła połączenie Poznania ze Śląskiem. Początki jednak były trudne.

Jak podają w wydanej w 2005 roku książce o historii ostrowskiej kolei Barbara Jarosz i Marek Płóciennik, już dwa dni po uruchomieniu linii skład jadący do Poznania wykoleił się pod Biniewem, w wyniku czego pociąg spóźnił się ponad 4 godziny, a jeden z robotników naprawiających szkodę został poważnie okaleczony. Dłuższe utrudnienia w ruchu miały miejsce 26 grudnia 1875 roku, kiedy nastąpiło obsunięcie nasypu kolejowego pomiędzy Przygodzicami a Ostrowem. Zanim wzmocniono skarpę pociągi kursowały wahadłowo, a podróżni zmuszeni byli przesiadać się. Na początku codziennie kursowały w obie strony dwa pociągi pasażerskie. Podróż odbywała się tylko w dzień.

Co ciekawe, pierwszymi pociągami jeździło się niewiele dłużej niż obecnie. Z Ostrowa do Poznania można się było dostać w trzy godziny. To właśnie szybkość transportu i możliwość przewożenia dużych ładunków czyniły z kolei tak interesujący środek lokomocji, stanowiący impuls do rozwoju gospodarczego miast. Dla porównania konna poczta osobowa na pokonanie trasy Ostrów - Poznań potrzebowała w tamtym czasie ponad 14 godzin.

Otwarcie kolei żelaznej było początkiem nowej epoki w dziejach Ostrowa. Już po kilkunastu latach miasto stało się węzłem, gdyż w roku 1888 wybudowano linię do Leszna. Po kolejnych siedmiu latach oddano do użytku szlak do Skalmierzyc, który wkrótce przedłużono do Kalisza, co umożliwiło przekraczanie granicy rosyjskiej. W roku 1909 Ostrów zyskał połączenie z Odolanowem, dzięki czemu można było już podróżować w pięciu kierunkach. Ruch pasażerski rozwijał się dynamicznie. W roku 1913 odnotowano tutaj jeden z największych w Wielkopolsce wzrost sprzedaży biletów. Ciekawostką jest, że nawet w odrodzonej Polsce pociągi z Poznania do Warszawy jeździły przez Ostrów. Tak było do 1927 roku. I pomyśleć, że gdyby 140 lat temu projektanci inaczej pociągnęli kreski na mapie, może to Raszków byłby dzisiejszym Ostrowem i na odwrót.

ZiemiaKaliska.com.pl Dołącz do naszej społeczności na Facebooku!