Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

MATURA 2013. Język polski - poziom rozszerzony [ARKUSZE, ODPOWIEDZI, KLUCZ CKE]

Katarzyna Sklepik
Grzegorz Dembiński
"Iliada" Homera i "Olimpijski generał" Zbigniewa Herberta - opisujące Aresa były jednym z tematów matury 2013 z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Drugi temat dotyczył... biblioteki, takiej jak ją w "Imię róży" opisał Umberto Eco oraz Melchior Wańkowicz w książce "Ziele na kraterze".

ZNAMY WYNIKI MATUR 2013! SPRAWDŹ!

Matura 2013 z języka polskiego na poziomie rozszerzonym odbyła się w piątek 10 maja. W dniu matury - po godzinie 19, uczniowie znajdą tu arkusze z pytaniami oraz rozwiązania z matury z języka polskiego na poziomie rozszerzonym.

SPRAWDŹ! KLUCZ CKE - JĘZYK POLSKI - POZIOM ROZSZERZONY

PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI - JĘZYK POLSKI - POZIOM ROZSZERZONY

UWAGA! Prezentowane przykłady są propozycją poznańskich nauczycieli języka polskiego. Nie są to odpowiedzi z klucza CKE. To tylko wskazówki, które mają pomóc maturzystom porównać, czy ich sposób interpretacji pokrywa się z propozycją nauczycieli.

Temat 1. Porównaj wizerunki Aresa i sposoby oraz cele ukazania tej postaci we fragmentach eposu Homera Iliada i eseju Zbigniewa Herberta Olimpijski generał.

EKSPERT I
Wstęp
1. Kim jest Ares? Mityczny bóg wojny (mitologia grecka, w rzymskiej - jego odpowiednikiem był Mars), który walczył dzielnie, ale nie zawsze sprawiedliwie. Toczył wojną brutalną, nieuczciwą, ale mimo to był symbolem męstwa i odwagi.

Rozwinięcie
Warto zacząć od "Iliady". Trzeba zwrócić uwagę na to, że w przedstawionym fragmencie rozmowy z Zeusem, Ares jawi nam się jako cwaniak i egoista. Jest zazdrosny, żądny krwi. "Lubi" wojnę. Z kolei w "Olimpijskim generale" Herbert opowiada o Aresie - takim, jak przedstawia go starożytna sztuka, jednak jest to opis bardziej współczesny, Ares mógłby być terrorystą, gangsterem.
Na pewno trzeba zwrócić uwagę na to, że oba opisy różnią się od siebie: gatunkiem literackim i sposobem przedstawienia postaci. Herbert wykorzystuje ciekawe zabiegi językowe - "apostoł chaosu skapcaniał" - warto o nich wspomnieć.

Zakończenie
Trzeba wskazać, dlaczego w taki sposób przedstawiono Aresa. Pierwszy fragment degraduje boga wojny, poprzez pokazanie jego wad. Drugi - to bardziej refleksja nad współczesnym typem Aresa. Herbert udowadnia, że zło jest nadal obecne tak jak widmo wojny.

EKSPERT II
W obu fragmentach tekstów Ares, grecki bóg wojny, przedstawiony jest jako postać negatywna. Homer ukazuje go w walce, jako niezmordowanego żołnierza, którego jedynym celem jest zadawanie śmierci. Bóg wojny jest pogardzany nawet przez Zeusa, ponieważ sprowadza wojnę i niezgodę. Herbert natomiast, wychodząc od analizy starożytnych wizerunków Aresa, pokazuje go jako symbol bezmyślnego okrucieństwa i agresji, które we współczesnym świecie przybierają m.in. formę terroryzmu. Herbert zwraca uwagę na to, że Ares jest zaprzeczeniem etosu rycerskiego: nie respektuje zasad uczciwej walki i okrywa się hańbą. W celu podkreślenia negatywnej oceny boga obaj autorzy kontrastowo zestawiają go z postacią Ateny - bogini wojny sprawiedliwej.

Temat 2. Biblioteka i jej użytkownicy. Analizując i interpretując fragmenty prozy Umberto Eco Imię róży i Melchiora Wańkowicza Ziele na kraterze, porównaj przedstawione literackie obrazy i sposoby ich kreacji.

W OCZEKIWANIU NA ODPOWIEDZI PROPONUJEMY KRÓTKI FILMIK: UMBERTO ECO "JAK URZĄDZIĆ BIBLIOTEKĘ PUBLICZNĄ"

EKSPERT I
Wstęp
Zacznijmy od definicji biblioteki. Jaka była i jak się zmienia. Warto także odnieść się do zbiorów bibliotecznych - dawnych i współczesnych. Pokazać, że jest to miejsce, w którym - w zebranych dokumentach, książkach, czasopismach - ukryta jest historia i wiedza o świecie, o życiu.

Rozwinięcie
Na początek - Umberto Eco "Imię róży". W jego opowieści, biblioteka jest czystą, cichą, uporządkowaną przestrzenią, w której pracują skrybowie. To miejsce dla wybranych, bowiem biblioteka skrywa w sobie tajemnice wiedzy. Jest sejfem. Trzeba podkreślić ciekawy sposób narracji bohatera, który nie jest użytkownikiem biblioteki. Z kolei dla Melchiora Wańkowicza biblioteka to miejsce chaosu intelektualnego. Za dużo mebli, za dużo książek, za mało przestrzeni do pracy. Może tu przyjść każdy. Choć panuje w niej bałagan, jest to miejsce w którym zdobywa się wiedzę. Tu narracja jest humorystyczna, miejscami sarkastyczna. Książki przyrównane są do roślin.

Zakończenie
Biblioteka to więzienie dla książek i wiedzy. Eco mówi o zamknięciu jej przed światem zewnętrznym, jest niedostępna. Ukryta w niej wiedza, mogłaby zagrozić światu. Biblioteka u Herberta jest zapomniana. Ludzie ją omijają, bo nie jest interesująca. Przez skatalogowanie książek, trudno znaleźć w niej coś interesującego. Warto też wspomnieć o tym, że teraz je się zamyka, cyfryzuje - przez to, nie czyta się już tradycyjnych książek, tylko ich elektroniczne formy.

EKSPERT II
Temat 2. W każdym z cytowanych utworów opisana jest biblioteka oglądana oczami narratora. We fragmencie powieści U. Eco biblioteka jest miejscem tajemniczym i budzącym onieśmielenie, gdzie wykonuje się ciężką i monotonną pracę. Bibliotekarz to wtajemniczony i uprzywilejowany strażnik. W "Zielu na kraterze" książki opisane są jak żywe istoty, zróżnicowane jak społeczeństwo ludzi i rośliny w wypielęgnowanym ogrodzie. Człowiek, który porusza się po bibliotece przypomina odkrywcę nieznanego, fascynującego świata.
Analizując oba teksty należałoby zwrócić uwagę na zastosowane środki językowe: nagromadzenie specyficznego słownictwa i lekką archaizację w pierwszym fragmencie oraz połączenie metaforycznych opisów z kolokwializmami w drugim.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wideo

Materiał oryginalny: MATURA 2013. Język polski - poziom rozszerzony [ARKUSZE, ODPOWIEDZI, KLUCZ CKE] - Głos Wielkopolski

Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski