Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa

Milena Kochanowska
Zakładasz firmę? Poznaj przepisy zus
Zakładasz firmę? Poznaj przepisy zus
Zakładam firmę. Firma jednoosobowa - To trzeba wiedzieć! Jeśli ktoś założył właśnie firmę jednoosobową, albo ma zamiar to zrobić, warto poznać przepisy zusowskie, które będą go dotyczyły

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, a także ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczeniu chorobowemu podlega natomiast dobrowolnie - może zdeklarować chęć przystąpienia do tego ubezpieczenia, ale nie musi tego robić. Jednak w zależności od konkretnej sytuacji, można również z racji prowadzenia działalności gospodarczej w ogóle nie podlegać ubezpieczeniom społecznym.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Nie płacimy na ubezpieczenia
Nie mamy obowiązku płacenia na ubezpieczenia społeczne na przykład wtedy, gdy:
mamy więcej niż jeden tytuł do ubezpieczeń społecznych,
podlegamy ubezpieczeniu społecznemu rolników,
posiadamy uprawnienia do emerytury lub renty innej, niż renta z tytułu niezdolności do pracy.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Obowiązki płatnika
Prowadząc działalność gospodarczą zaczynamy mieć określone obowiązki wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Musimy, na przykład, zgłosić się do ubezpieczeń, którym podlegamy oraz rozliczać i płacić odpowiednie składki.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Zgłoszenie przedsiębiorcy
Zgłoszenia siebie jako płatnika składek dokonujemy w formie wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, na formularzu CEIDG-1 drogą elektroniczną lub w urzędzie gminy - osobiście lub listem poleconym. Wówczas ZUS, na podstawie przekazanych danych, sporządzi dla nas dokumenty zgłoszeniowe płatnika składek.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Zgłoszenie do ubezpieczeń
Gdy założymy jednoosobową firmę mamy też obowiązek zgłosić siebie jako osobę ubezpieczoną w ZUS-ie do odpowiednich ubezpieczeń:
na formularzu ZUS ZUA - jeżeli podlegamy ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu,
na formularzu ZUS ZZA - jeżeli podlegamy wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, z uwagi na występowanie okoliczności wyłączających obowiązek ubezpieczeń społecznych.
Zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń musimy w ciągu 7 dni od daty powstania tego obowiązku.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Zgłoszenie rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego
Przedsiębiorca musi również pamiętać o swojej rodzinie - tak, by mogła korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej. Na formularzu ZUS ZCNA musi więc wypisać dane członków rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego.
Za członka rodziny, dla celów tego ubezpieczenia, uważa się:
dziecko własne, dziecko małżonka lub przysposobione,
wnuka,
dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej - do ukończenia 26 lat. Jeśli zaś posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi - bez ograniczenia wieku,
małżonka,
wstępnych (rodziców, dziadków itp.) pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Jak rozliczać i płacić składki?
Jeżeli z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej rozliczamy składki tylko na własne ubezpieczenia, to płacimy je za każdy miesiąc, w którym jako płatnik podlegamy ubezpieczeniom chociaż jeden dzień - w terminie do 10 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Składki na ubezpieczenia społeczne
Składki na ubezpieczenia społeczne wynoszą:
na ubezpieczenie emerytalne - 19,52 proc. podstawy wymiaru składki
na ubezpieczenia rentowe - 8 proc.,
na ubezpieczenie chorobowe - 2,45 proc.,
na ubezpieczenie wypadkowe - 1,93 proc.

Podstawę wymiaru składek, czyli kwotę od której naliczane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Osoby, które założyły firmę po raz pierwszy i które w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych nie prowadziły działalności oraz nie wykonują jej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy taką samą działalność, przez 24 miesiące płacą składki od kwoty nie niższej, niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Gdy chorujemy
Jeśli byliśmy niezdolni do pracy i spełnialiśmy warunki do przyznania zasiłku, kwotę od której odprowadzamy składki zmniejsza się proporcjonalnie dzieląc przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni prowadzenia działalności. W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne finansują w całości sami ubezpieczeni.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Składka na ubezpieczenie zdrowotne
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9 proc. Osoby prowadzące działalność gospodarczą płacą tę składkę od kwoty nie niższej niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale poprzedniego roku kalendarzowego, włącznie z wypłatami z zysku. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne płacimy w pełnej wysokości za cały miesiąc. Jeśli więc prowadzimy działalność gospodarczą tylko przez część miesiąca składka na to ubezpieczenie nie podlega proporcjonalnemu zmniejszeniu.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Składka na Fundusz Pracy
Jeśli mamy jednoosobową firmę i podlegamy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, musimy także płacić składki na Fundusz Pracy. Z tego obowiązku zwolnione są jednak osoby po osiągnięciu wieku wynoszącego co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn.
Składki na FP nie płaci się, gdy podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe, w przeliczeniu na jeden miesiąc (łącznie z wszystkich tytułów do tych ubezpieczeń) jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Płacący składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne od kwoty stanowiącej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia nie płacą więc składki na Fundusz Pracy, o ile prowadzenie działalności gospodarczej jest jedynym ich tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Składka na ten fundusz wynosi 2,45 proc. podstawy wymiaru składki.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Sposób płacenia składek
Należne składki wpłaca się na wskazane przez ZUS rachunki bankowe, odrębnie na:
ubezpieczenia społeczne‚
ubezpieczenie zdrowotne,
Fundusz Pracy.
Należności płacimy w formie bezgotówkowej ze swojego rachunku bankowego lub w formie przekazu pocztowego.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Kiedy nie składamy deklaracji rozliczeniowej?
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą płacąca składki wyłącznie za siebie zwolniona jest z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej (ZUS DRA) za kolejne miesiące w przypadku, gdy nic się nie zmienia w stosunku do danych wykazanych w ostatnio złożonej deklaracji. Zwolnienie ze składania deklaracji rozliczeniowej dotyczy także sytuacji, gdy zmienia się tylko wysokość minimalnego lub przeciętnego wynagrodzenia. Jeżeli obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego ustał w ciągu miesiąca, np. działalność została w tym czasie zawieszona, należy złożyć dokument za dany miesiąc. Po wznowieniu działalności trzeba złożyć deklarację rozliczeniową za miesiąc, w trakcie którego ją wznowiliśmy oraz za kolejny pełny miesiąc.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Jak korygować dokumenty?
W przypadku zmiany danych w złożonych w ZUS-ie dokumentach ubezpieczeniowych lub gdy stwierdzimy w nich (albo zrobi to ZUS) jakieś błędy musimy jak najszybciej dane skorygować. Powinniśmy to zrobić w ciągu 7 dni od zaistnienia zmian lub stwierdzenia nieprawidłowości albo od otrzymania zawiadomienia o błędach z ZUS-u.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Jak przekazywać dokumenty?
Dokumenty ubezpieczeniowe można przekazywać do ZUS-u w formie elektronicznej z aktualnej wersji programu "Płatnik" lub innego oprogramowania interfejsowego, albo za pomocą e-płatnika w ramach Platformy Usług Elektronicznych. Możemy składać je także w formie papierowej - bezpośrednio w ZUS-ie lub przesyłać pocztą.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Zawieszamy i wznawiamy działalność
Przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniają pracowników, mogą zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Zawieszenie oraz wznowienie tej działalności następuje na nasz wniosek. W okresie zawieszenia działalności możemy dobrowolnie płacić na ubezpieczenie emerytalne i rentowe na dotychczasowych zasadach, lecz nie podlegamy wówczas ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu. Możemy też płacić na ubezpieczenie zdrowotne poprzez zawarcie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Zawieszenie, jak i wznowienia działalności musimy zawsze zgłosić do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Zgłoszeń tych dokonuje się na formularzu CEIDG-1.

Zakładam firmę. Firma jednoosobowa
Wyrejestrowujemy działalność
W ciągu 7 dni od dnia zaprzestania działalności, musimy przekazać do CEIDG wniosek o wykreślenie wpisu. Na podstawie danych z tego wniosku ZUS sporządza dokument ZUS ZWPA - wyrejestrowanie płatnika składek. Przedsiębiorca ma również obowiązek przekazać do ZUS-u wyrejestrowanie siebie z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA. Trzeba pamiętać też o wyrejestrowaniu członków rodziny - na formularzu ZUS ZCNA.

STRONA GŁÓWNA GŁOSU WIELKOPOLSKIEGO

Chcesz skontaktować się z autorem informacji? [email protected]

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski