Zupy - najlepsze na mrozy [PRZEPISY]

Jedzenie zup związane jest w dużej mierze z temperaturą panująca na dworze. Zimą szukamy takich, które są nie tylko gorące, ale tłuste, pożywne, najlepiej z mięsną wkładką. Latem wolimy te na zimno, delikatne, owocowe lub warzywne. Nie zaciągane śmietaną, ale raczej w lekkim bulionie.

Każda pora roku ma swoje zupy, od zimowych ciężkich barszczy, krupników, kapuśniaków, grochowych, fasolowych, brukwiowych czy różnego rodzaju "kociołków" drwali, gospodarzy, wiejskich i tym podobnych, przez wiosenne jarzynowe z nowalijek czy szparagowe, aż do letnich, np. ze świeżych pachnących pomidorów, czy jesiennych, np. dyniowych.

Polecamy: Przepisy i porady kulinarne na GłosWielkopolski.pl

Kiedy za oknami mróz, wielu z nas nie wyobraża sobie dnia bez talerza z gorącą zupą. Co ciekawe przeglądając książki kucharskie, natykamy się na tyle odmian zupy o tej samej nazwie, nie mówiąc o tym, że w każdym kraju np. popularną pomidorówkę robi się inaczej. Zupa to po prostu kraina niekończącej się fantazji, bo czasem wystarczy zmiana jednego składnika, by wyszła już zupełnie inaczej.

Wystarczy np. do żurku zamiast wywaru na białej kiełbasie zrobić taki na wędzące i zmienia się zupełnie smak. Dodać ziemniaki np. lekko obsmażone na cebulce i znowu inaczej. Doprawić nie śmietaną ze sklepu z kartonika, a z rynku od gospodarza. Nie ma porównania. Nie robić na kostce tylko dodać prawdziwą włoszczyznę albo przynajmniej suszoną. I tak można pomysły mnożyć. Niby cały czas jedna zupa, a za każdym razem zupełnie inny smak.

Zupy bywają czasem bardzo dziwne i potrafią nas zaskoczyć, jak choćby chlebowa, której przepis podaję. Ale jest też doskonała zimowa zupa jarmużowa. Jarmuż to warzywo kapustne, które zbiera się po pierwszych mrozach i praktycznie przez całą zimę. Można z niego zrobić jarzynę podobną do szpinaku, ale też i zupę.

Wystarczy mieć wywar mięsny, do którego dodajemy umytą i pokrojoną włoszczyznę, jarmuż obrany z łodyg i umyty. To wszystko gotujemy do miękkości. Przecedzamy. W wywarze dalej gotujemy pokrojone w kostkę ziemniaki. Znowu odcedzamy. Połowę włoszczyzny, jarmużu i ziemniaków przecieramy przez sito. Dodajemy do wywaru. Podgrzewamy, doprawiamy solą, pieprzem, czosnkiem, jak kto lubi. Można zaciągnąć śmietaną. Najlepiej smakuje podana z grzankami.

Kto potrzebuje specjalnego rozgrzania, może przygotować piwną zupę. Przepis na nią znali już nasi przodkowie. Należy przygotować 3 szklanki śmietany, 3 żółtka, łyżkę masła, 6 szklanek lekkiego piwa, 20 dag chleba sitkowego (naturalny z żytniej mąki) , 30 dag sera białego i przyprawy, w tym cukier. Śmietanę mieszamy z żółtkami, masłem, solą, cukrem i rozprowadzamy to piwem. Stawiamy na małym ogniu. Cały czas mieszamy. Musimy uważać, żeby się nie zagotowała. Dodajemy utarty chleb. Ser kroimy w kostkę, wrzucamy na talerz i zalewamy zupą.

To doskonały sposób na mrozy i od razu na poprawę humoru. Tak naprawdę zupy da się przygotować praktycznie ze wszystkiego, także z krabów, pokrzyw, pietruszki, ogórków konserwowych. Doskonała jest zupa korniszonowa zrobiona tak, jak normalna ogórkowa. Warto spróbować.

Krupnik z kaszą

Składniki:

• 2/3 szkl. kaszy jęczmiennej
• 1/2 cebuli
• 3 średnie ziemniaki
• duża marchew
• pietruszka
• kawałek selera
• kawałek pora
• lubczyk lub natka pietruszki
• 2 kostki rosołowe drobiowe
• Sól, pieprz

Przygotowanie:
Marchew, pietruszkę, seler i pora pokroić w cienkie półplasterki. Warzywa przełożyć do garnka, zalać 2 szklankami wody. Dodać liście laurowe i ziele angielskie i lubczyk. Dusić na wolnym ogniu ok. 5 minut pod przykryciem.
Dodać wody, tyle ile chcemy uzyskać zupy. Wrzucić kaszę. Ziemniaki pokroić w kostkę średniej wielkości i wrzucić do zupy na 15 min. Cebulę pokroić w kostkę, zezłocić na maśle i dodać do zupy. Pozostały jeszcze kostki rosołowe i przyprawy do smaku.

Żurek wielkopolski

Składniki:

• 2 l wywaru
• 0,5 kg białej kiełbasy
• 0,25 kg boczku wędzonego parzonego
• 1 l zakwasu na żurek (dla mnie najlepszy jest śląski)
• 0,03 kg grzybów suszonych
• 2 ząbki czosnku
• 2 cebule
• majeranek
• sól i pieprz do smaku
• 3 jaja
• cukier
• cytryna
• 0,2 l śmietany kremówki
• 1 kg ziemniaków
• 0,05 kg smalcu domowego

Przygotowanie:
Grzyby suszone ugotować w lekko osolonej wodzie. Cebulę pokrojoną w drobną kostkę podsmażyć na smalcu, dodać pokrojony boczek oraz kiełbasę. Całość podsmażyć, zalać wywarem, dodać przyprawy oraz grzyby. Wlać zakwas i gotować około 10 minut. Na końcu dodać śmietanę i odrobinę soku z cytryny. W miseczce ułożyć ćwiartki ugotowanych jaj oraz uduszone purée ziemniaczane.

Kwaśnica

Składniki:

• żeberko wieprzowe
• kiełbasa, najlepiej lekko podwędzana
• boczek gotowany
• 400 dag kapusty kiszonej
• 1 kg ziemniaków
• kilka suszonych grzybów
• marchew
• liść laurowy
• ziele angielskie
• pieprz
• sól
• majeranek

Przygotowanie:
Ziemniaki obrać i pokroić w kostkę. Marchew obrać i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Mięso umyć. Żeberko, kiełbasę i boczek pokroić, włożyć do garnka. Zalać wodą. Dodać liść laurowy, ziele angielskie, pieprz, sól i suszone grzyby. Gotować, aż mięso będzie prawie miękkie. Wtedy dołożyć obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki. Kiedy będą miękkie, dodać pokrojoną i lekko odciśniętą kapustę kiszoną. Gotować do momentu, kiedy kapusta będzie miękka. Doprawić do smaku. Można także dodać majeranek.

Zupa chlebowa

Składniki:
30 dag czarnego chleba
40 dag wędzonych żeberek lub wędzonej szynki
szklanka śmietany
listek laurowy
pieprz

Przygotowanie:
Żeberka lub szynkę namoczyć na kilka godzin w zimnej wodzie, a następnie ugotować. Mięso pokroić na drobne kawałki.
Chleb pokroić w kostkę, włożyć do garnka z wywarem, dodać pieprz i listek laurowy. Zagotować, zdjąć z ognia. Doprawić kwaśną śmietaną.

Grochówka

Składniki:

• 2 litry wody
• 300 g mięsa: np. żeberka bez kości, kawałek schabu, łopatki lub dla chętnych - odrobina wędzonki
• 300 g grochu żółtego łuskanego, połówki
• 4-5 średnie ziemniaki
• średnia marchewka
• mała pietruszka
• ząbek czosnku
• 2 łyżki oliwy
• cebula
• łyżeczka mąki
• listek laurowy, ziele angielskie
• majeranek

Przygotowanie:
Do garnka z zimną wodą włożyć mięso w całości, zagotować. Zmniejszyć ogień, zszumować i dodać wypłukany na sicie oraz odsączony groch. Gotować pod przykryciem przez 45-50 minut. Pod koniec gotowania wywar posolić (około 1/2-2/3 łyżeczki).
Ziemniaki obrać i pokroić w kostkę, zalać zimną wodą, aby nie ściemniały. Marchewkę i pietruszkę obrać i zetrzeć na tarce o dużych oczkach.

Do ugotowanego wywaru dodać odsączone ziemniaki, startą na tarce marchewkę i pietruszkę oraz ząbek czosnku w całości. Gotować przez około 20-25 minut, aż ziemniaki będą miękkie. Rozgrzać oliwę na patelni i podsmażyć cebulkę, dodać mąkę, zamieszać i od razu przełożyć do gotującej się zupy.
Dodać listek laurowy, ziele angielskie i majeranek.
Zagotować.