Dziedziczenie ustawowe

Przepisy prawa cywilnego przewidują dwie podstawowe formy dziedziczenia: ustawową i testamentową. Zgodnie z Kodeksem cywilnym powołanie do spadku wynika bowiem z ustawy, albo z testamentu.

Do dziedziczenia ustawowego dochodzi w kilku przypadkach. Na przykład jeśli spadkodawca nie sporządził testamentu lub spisał taki, w którym powołał spadkobiercę do ułamkowej części majątku, np. do jego połowy - wówczas mamy do czynienia z tzw. dziedziczeniem "mieszanym", w części na podstawie testamentu, w części na podstawie ustawy. Również wtedy, gdy spadkodawca sporządził testament, w którym ustanowił wyłącznie zapisy na rzecz poszczególnych osób, albo gdy powołany spadkobierca nie może dziedziczyć (został uznany za niegodnego dziedziczenia) lub odrzucił spadek.

W jakiej kolejności krewni dziedziczą spadek po zmarłym, który nie spisał testamentu?

Do dziedziczenia ustawowego powołane są osoby określone w Kodeksie cywilnym. Krewnych dzielimy na: zstępnych - dzieci, wnuki, prawnuki itd. i wstępnych - rodzice, dziadkowie itd. Przepisy ustanawiają trzy kręgi spadkobierców. Pierwszeństwo mają dzieci spadkodawcy i jego małżonek - dziedziczą oni w częściach równych, przy czym część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeśli dorosłe już dziecko zmarło wcześniej, do przypadającego mu udziału mają prawo jego dzieci, także w równych częściach. Jeżeli jednak spadkodawca nie ma zstępnych spadkobierców, przepisy powołują do spadku jego małżonka, rodziców i rodzeństwo. Udział spadkowy małżonka wynosi w tym przypadku połowę. Gdy brak także wstępnych, rodzeństwa i dzieci rodzeństwa, prawo do całości spadku ma małżonek. W przypadku braku zstępnych i małżonka, spadek przypada jego rodzicom, rodzeństwu i zstępnym rodzeństwa. Przepisy umożliwiają także wyłączenie małżonka od dziedziczenia, gdy spadkodawca wystąpił o rozwód z jego winy, a żądanie to było uzasadnione.

Brak małżonka i krewnych sprawia, że spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu. Istnienie spadkobierców pierwszego kręgu wyłącza dojście do spadku krewnych z kręgu drugiego. Istnienie drugich, wyłącza zaś dziedziczenie Skarbu Państwa.

Czy dziecko przysposobione ma prawo do dziedziczenia po nas tak samo, jakby było naszym dzieckiem biologicznym?
- W przypadku pełnej adopcji, przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym i jego krewnych w taki sam sposób jak dzieci przysposabiającego - wyjaśnia Marian Jacczak, radca prawny. - Ten ostatni natomiast, i jego krewni, dziedziczy po przysposobionym tak, jakby był jego rodzicem biologicznym. Gdy mamy do czynienia z adopcją niepełną, dziedziczenie obejmuje w dwie strony wyłącznie przysposobionego i przysposabiającego. Adoptowany i jego zstępni nie dziedziczą po krewnych przysposabiającego i odwrotnie. Rodzice przysposobionego nie mają prawa do dziedziczenia po nim - zamiast nich dziedziczy ten, który go adoptował.

Kto jest ustawowym spadkobiercą?

Przepisy (art. 931 - 940 Kc.) ustanawiają trzy kręgi spadkobierców. Pierwszeństwo mają dzieci spadkodawcy i jego małżonek - dziedziczą w częściach równych, przy czym część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Jeśli nie ma zstępnych uprawnionych do dziedziczenia, do spadku zostają powołani: małżonek spadkodawcy, rodzice i rodzeństwo - udział spadkowy małżonka wynosi wówczas połowę.

Brak małżonka i krewnych sprawia, że spadek przypada Skarbowi Państwa.

STRONA GŁÓWNA GŁOSU WIELKOPOLSKIEGO

Chcesz skontaktować się z autorem informacji? [email protected]