Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

MATURA 2013. Geografia rozszerzona [ARKUSZE, ODPOWIEDZI]

Katarzyna Sklepik
Matury próbne w LO XX w Poznaniu
Matury próbne w LO XX w Poznaniu Waldemar Wylegalski
150 minut - tyle czasu potrzebują uczniowie, by rozwiązać egzamin maturalny z geografii na poziomie rozszerzonym. Dla tegorocznych maturzystów opublikowaliśmy zadania, które pomogą im przygotować się do matury 2013 z geografii.

Zadania pochodzą z testów diagnostycznych, które maturzyści rozwiązywali w styczniu 2013 roku.

PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI DO ARKUSZA ROZSZERZONEGO Z GEOGRAFII

ZNAMY WYNIKI MATUR 2013! SPRAWDŹ!

UWAGA! Zadania 1.-8. wykonaj na podstawie załączonej barwnej mapy Rudawskiego Parku Krajobrazowego.

ZOBACZ MAPĘ

ZADANIE 1
Odległość w linii prostej od Pałacu Karpniki (B3) do Zamku Bolczów (B2/3) wynosi na załączonej mapie 6,4 cm.
Oblicz odległość w linii prostej między tymi zamkami na mapie w skali 1 : 40 000.
Zapisz obliczenia.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1:75 000
1 cm - 0,75 km
6,4 cm - x
x = (6,4 x 0,75) : 1 = 4,8 km

1 : 40 000
1 cm - 0,4 km
x - 4,8 km
x = (4,8 x 1) ; 0,4 = 12 cm

Odległość na mapie wynosi 12 centymetrów.

ZADANIE 2
Na podstawie mapy podkreśl prawidłowe dokończenie zdania.

Azymut zmierzony od Przełęczy Rudawskiej (B4) do schroniska PTSM Sokolik (B3) wynosi
PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
A. mniej niż 90º.
B. mniej niż 360º, a więcej niż 270º.
C. mniej niż 180º, a więcej niż 90°.
D. mniej niż 270º, a więcej niż 180º.

ZADANIE 3
Teren przedstawiony na mapie charakteryzuje się dużą gęstością sieci dróg. Wymień trzy zagrożenia ekologiczne i/lub społeczne związane z intensywnym ruchem samochodowym na obszarze przedstawionym na mapie.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. Zanieczyszczenia atmosfery wywołane emisją spalin samochodowych.
2. Zagrożenie nadmiernym hałasem dla obszarów parku krajobrazowego.
3. Zagrożenie wypadkami z udziałem samochodów dla mieszkańców i turystów.

ZNAMY WYNIKI MATUR 2013! SPRAWDŹ!

ZADANIE 4
Na podstawie mapy oblicz rozciągłość równoleżnikową w stopniach między pałacem w Bobrowie (A/B2) a Warszawą (52ºN; 21ºE). Zapisz obliczenia.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Warszawa ( 52ºN; 21ºE)
Pałac w Bobrowie (50º52’N, 15º50’E)
21º -15º50’= 5º10’
Rozciągłość równoleżnikowa wynosi 5º10’

ZADANIE 5
Zaproponuj utworzenie ścieżki dydaktycznej na obszarze objętym mapą wzdłuż istniejącego szlaku turystycznego (lub kilku łączących się szlaków) i podaj trzy przyrodnicze cele dydaktyczne tej ścieżki.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Trasa ścieżki dydaktycznej zaczyna się przy stacji kolejowej w Janowicach Wielkich i wiedzie na południe zielonym szlakiem do zamku Bolczów, a następnie czarnym szlakiem w kierunku Skalnych Bram i niebieskim szlakiem do Skalnego Mostu. W dalszym ciągu niebieski szlak doprowadzi nas do stacji kolejowej w Trzcińsku.
Przyrodnicze cele dydaktyczne:
1.Zapoznanie z różnorodnością szaty roślinnej okolicy Janowic Wielkich, wyszczególnienie dominujących gatunków roślin.
2.Obejrzenie panoramy okolicy z punktu widokowego Lwia Góra, charakterystyka krajobrazu, jego cech geomorfologicznych i geologicznych.
3.Zapoznanie listą żyjących w okolicy gatunków zwierząt i ich charakterystyka.
4. Przedstawienie celów funkcjonowania parku krajobrazowego, przypomnienie elementów systemu ochrony przyrody funkcjonującego w Polsce.

ZNAMY WYNIKI MATUR 2013! SPRAWDŹ!

ZADANIE 6
Polskie społeczeństwo starzeje się i zmienia się także zapotrzebowanie na rodzaj usług turystycznych. Oceń, czy teren przedstawiony na załączonej mapie nadaje się do organizowania wycieczek dla ludzi starszych, ze względu na walory przyrodnicze i antropogeniczne. Odpowiedź uzasadnij, podając dwie cechy środowiska przyrodnicze i/lub antropogeniczne.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Ocena
Teren przedstawiony na załączonej mapie nadaje się do organizacji wycieczek dla starszych ludzi.
Cechy środowiska
1. Na tym terenie występują obszary prawie płaskie i takie z niezbyt dużymi spadkami terenu, co gwarantuje możliwość organizacji ciekawych, ale niezbyt uciążliwych wycieczek.
2. Dobrze rozwinięta sieć dróg oraz dostępność szlaków turystycznych gwarantuje możliwości komunikacyjne i łatwość poruszania się pieszych w terenie.

ZADANIE 7
Podkreśl nazwę wzniesienia, na szczycie którego górowanie Słońca w danym dniu występuje najwcześniej.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
A. Bucza Góra (D4)
B. Browarówka (B2)
C. Wielka Kopa (C4)
D. Pokrzywna (D4)

ZADANIE 8
Turysta wybiera się na dwudniową pieszą wycieczkę Szlakiem Zamków Piastowskich (szlak zielony) z Wojanowa (A2), przez Bobrów (A/B2), Janowice Wielkie (B/C2), Miedziankę (C2) do Płoniny (C1).

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
a) Zaproponuj miejsce noclegu przy trasie wycieczki i podaj nazwę tego obiektu.
Najkorzystniejszym miejscem noclegowym wydają się miejsca noclegowe lub camping w Janowicach Wielkich (być może z domkami campingowymi)

b) Spośród podanych poniżej, wybierz obiekty mijane po drodze i uporządkuj je w kolejności od początku trasy, wpisując odpowiednie litery w kratki schematu.
A. Starościńskie Skały
B. Zamek Bolczów
C. Polanka Imieninowa
D. Pozostałości Schroniska na wzniesieniu Różanka
E. Pałac Dębowy
F. Przełęcz Karpnicka
G. Pałac w Bobrowie

Wojanów - G - C - F - B - D - Płonina

ZADANIE 9
Podkreśl lata, które są przestępne według kalendarza gregoriańskiego: 1900, 1988, 2000, 2012, 2050, 2100

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1988, 2000, 2012,

ZADANIE 10
Wyjaśnij, dlaczego wyznawcy prawosławia obchodzą święta Bożego Narodzenia 13 dni później niż katolicy.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Przyczyną tej istniejącej dziś różnicy dat jest jedna z konsekwencji wielkiej schizmy wschodniej, a mianowicie pozostanie przy kalendarzu juliańskim, który w Europie Zachodniej zreformowano dopiero w XVI wieku. Fakt ten spowodował pojawienie się różnicy początkowo 10 dób, a następnie przez kolejne wieki jeszcze trzech kolejnych, dających dziś liczbę 13.

ZADANIE 11
Przyporządkuj wulkan do kontynentu, na którym się znajduje. Nazwy wulkanów wybierz spośród podanych poniżej.
Wulkany: Erebus, Krakatau, Orizaba, Hekla, Cotopaxi, Kamerun

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Azja - Krakatau
Afryka - Kamerun
Ameryka Północna - Orizaba
Ameryka Południowa - Cotopaxi
Antarktyda - Erebus

ZADANIE 12
Wpisz typ genetyczny podanej skały i przykład jej gospodarczego wykorzystania.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Gips - skała osadowa - wykorzystywana w budownictwie
Granit - skała magmowa - wykorzystywana w drogownictwie
Torf - skała osadowa - wykorzystywana w lecznictwie, energetyce

ZADANIE 13
Wśród wód podziemnych wyróżnia się wody juwenilne. Podaj przykład jednego zjawiska lub procesu zachodzącego w skorupie ziemskiej, w efekcie którego mogą powstać wody juwenilne.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Wody juwenilne to wody powstające np. w efekcie erupcji wulkanicznych i skraplania się pary wodnej towarzyszącej lawie wulkanicznej.

ZADANIE 14
Na rysunku przedstawiono uproszczony przekrój budowy geologicznej Doliny Chęcińskiej w Górach Świętokrzyskich (eifel to starsze piętro, a żywet to młodsze piętro środkowego dewonu). Jest to przykład inwersji rzeźby.

Wykonaj polecenie na podstawie rysunku i własnej wiedzy. Wyjaśnij, jak dochodzi do inwersji rzeźby.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Rysunek przedstawia dawną formę wypukłą terenu (górę), która w wyniku długotrwałego działania procesów zewnętrznych (egzogenicznych) została spłaszczona, a nawet przyjęła postać formy wklęsłej w postaci doliny. Przykładami procesów zewnętrznych mogą być: wietrzenie fizyczne i chemiczne, działalność niszcząca rzek, lodowców, lądolodów, procesy masowe generujące grawitacyjne ruchy materii, erozja wiatru. Procesy te powodują niszczenie skał i ich "usuwanie" z danego terenu.

ZADANIE 15
Wpisz w puste miejsca wyrażenia wybrane spośród umieszczonych w nawiasach tak, aby tekst dotyczący Żuław Wiślanych był prawdziwy.
1. Jest to kraina Polski ...................... (najstarsza / najmłodsza) pod względem geologicznym.
2. Wody gruntowe zalegają tam bardzo ....................... (głęboko / płytko).
3. Na obszarze tym występują bardzo żyzne gleby ............... (mady / czarnoziemy).
4. Klimat Żuław Wiślanych jest ....................... (łagodniejszy / bardziej surowy) niż na Nizinach Środkowopolskich.
5. W okolicy wsi Raczki Elbląskie znajduje się największa naturalna .............. (kryptodepresja / depresja) w Polsce.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. najmłodsza
2. płytko
3. mady
4. łagodniejszy
5. depresja

ZADANIE 16
Dopisz do każdego z wymienionych procesów stokowych po jednej konsekwencji dla człowieka oraz zaproponuj po jednym działaniu zapobiegającym podanym procesom.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
spełzywanie - pochylanie się słupów telefonicznych - należy głębiej posadowić fundamenty słupów
obrywanie - lawiny kamieni na trasach komunikacyjnych - wzmacnianie techniczne zboczy, ochrona ścian stalowymi sieciami

ZADANIE 17
Podkreśl nazwy trzech form fluwioglacjalnych.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
A. pradolina
B. sandr
C. morena czołowa
D. oz
E. dolina U-kształtna
F. głaz narzutowy

ZADANIE 18
Powódź oprócz wielu skutków negatywnych ma również pozytywne konsekwencje. Wymień dwa pozytywne skutki powodzi dla środowiska geograficznego.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. Nawadnianie terenów gdzie występuje zjawisko suszy np. w Afryce
2. Nanoszenie osadów powodziowych użyźnia gleby co w konsekwencji zwiększa plony.

ZADANIE 19
Na klimatogramie przedstawiono roczny rozkład temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w Nairobi (1º17'S; 36º50'E), mieście położonym w Afryce na wysokości 1661 m n.p.m.

Wykonaj polecenia na podstawie diagramu klimatycznego i własnej wiedzy.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
a) Sformułuj zależność między rozkładem temperatury powietrza i rozkładem opadów atmosferycznych w ciągu roku w Nairobi.
Wzrost temperatur powietrza powoduje wzrost sumy opadów atmosferycznych, a spadek temperatury powietrza obniża sumę opadów atmosferycznych w Nairobi

b) Oblicz roczną amplitudę temperatury powietrza w Nairobi. Zapisz obliczenia.
19,2ºC - 15,3 ºC = 3,9 ºC
Roczna amplituda temperatury powietrza wynosi 3,9 ºC

c) Wyjaśnij dlaczego, mimo położenia w pobliżu równika, średnie temperatury powietrza w poszczególnych miesiącach w Nairobi wynoszą mniej niż 20°C.
Przyczyną stosunkowo niskich jak na okolicę równika średnich temperatur powietrza jest położenie Nairobi na wysokości 1661 m n. p. m., a to oznacza spadki temperatury dobowej wywołane położeniem na duże wysokości nad poziomem morza.

ZADANIE 20
W tabeli przedstawiono długość zalegania pokrywy śnieżnej w wybranych stacjach meteorologicznych oraz dla obszaru całej Polski.

Wykonaj polecenie na podstawie danych zamieszczonych w tabeli i własnej wiedzy. Wyjaśnij, uwzględniając przejściowość klimatu Polski, różnice w długości zalegania pokrywy śnieżnej pomiędzy obszarami wschodniej a zachodniej Polski.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
W zachodniej Polsce klimat ma więcej cech oceanicznych, a więc zima jest krótsza. We wschodniej Polsce klimat ma więcej cech kontynentalnych, a zima jest dłuższa, mroźniejszą, śnieg zalega dłużej. Różnica ta jak widać wynosi ponad miesiąc.

ZADANIE 21
Przyporządkuj podanym formacjom roślinnym właściwy typ klimatu, charakterystyczny rodzaj gleby i roślinność, wybrane spośród podanych poniżej.
Typ klimatu: umiarkowany chłodny, subpolarny, zwrotnikowy suchy, umiarkowany ciepły morski, umiarkowany ciepły kontynentalny
Gleba: czarnoziem, laterytowa, brunatna, bielicowa, tundrowa
Roślinność: dęby i buki, akacje i baobaby, świerki i modrzewie, brzoza karłowata i dębik ośmiopłatkowy, bujne trawy i rośliny cebulkowe

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Step - umiarkowany ciepły kontynentalny - czarnoziem - bujne trawy i rośliny cebulkowe
Lasy liściaste - umiarkowany ciepły morski - brunatna - dęby i buki
Tajga - umiarkowany chłodny - bielicowa - świerki i modrzewie
Tundra - subpolarny - tundrowa - brzoza karłowata i dębik ośmiopłatkowy

ZADANIE 22
Na rysunkach przedstawiono cztery typy wybrzeży morskich występujących w Europie.

Rozpoznaj typ wybrzeża i przyporządkuj podanym w tabeli obszarom występowania litery (A-D), którymi je oznaczono na rysunkach.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Wybrzeże Bałtyku w południowej Finlandii - D
Wschodnie wybrzeże Adriatyku w Chorwacji - A
Wybrzeże Norwegii - C

ZADANIE 23
Uzupełnij, korzystając z symboli literowych, ciąg przyczynowo-skutkowy przedstawiający przyczyny powstania smogu fotochemicznego.
A. Przemiany chemiczne w spalinach pod wpływem promieniowania słonecznego.
B. Brak wiatru i inwersja temperatury powietrza.
C. Gęsta i wysoka zabudowa.
D. Powstanie smogu fotochemicznego.
E. Intensywny ruch samochodowy.
F. Duża koncentracja spalin przy powierzchni Ziemi.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
(B,C, E) - F - A - D

ZADANIE 24
Na mapie Polski przedstawiono wyniki wyborów do Sejmu i Senatu RP, przeprowadzonych w październiku 2011 roku.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:

a) Podaj nazwę zastosowanej na mapie Polski metody kartograficznej, za pomocą której przedstawiono wyniki wyborów.
jest to metoda powierzchniowa
b) Wymień dwa inne niż mapa, pośrednie źródła informacji, w których można znaleźć wyniki wyborów do Sejmu i Senatu RP.
prasa i Internet mogą być pośrednimi źródłami informacji o wynikach wyborów

ZADANIE 25
Podaj dwa czynniki przyrodnicze i/lub społeczne, od których może zależeć frekwencja wyborcza w danym regionie.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Frekwencja wyborcza w danym rejonie może zależeć od:
a) od wystąpienia zjawisk katastrofalnych przez jakie rozumiemy np. Bardzo ulewne deszcze, lawiny i osuwiska, cyklony, erupcje wulkaniczne- spodziewana niska frekwencja
b) poziomu niezadowolenia społeczeństwa z sytuacji gospodarczej, poziomu bezrobocia - spodziewana niska frekwencja

ZADANIE 26
Wpisz obok każdego zdania dotyczącego handlu międzynarodowego literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe lub literę F, gdy zdanie jest fałszywe.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Kraje bogate eksportują głównie produkty wysoko przetworzone. PRAWDA
Głównym partnerem handlowym Polski są Niemcy. PRAWDA
Kraje afrykańskie eksportują głównie surowce i płody rolne. PRAWDA
Bilans handlowy danego kraju jest ujemny, gdy wartość eksportu jest wyższa od wartości importu. FAŁSZ
Rosja jest głównym importerem gazu ziemnego na świecie. FAŁSZ

ZADANIE 27
Na mapie zaznaczono literami (A-I) położenie państw nadbałtyckich.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Trzy spośród państw nadbałtyckich należą jednocześnie do grupy krajów skandynawskich.

a) Podaj nazwy trzech krajów skandynawskich należących do grupy państw nadbałtyckich, ich stolice i lokalizacje na mapie.
Dania - Kopenhaga - B
Szwecja - Sztokholm - C
Finlandia - Helsinki - D

Na fotografiach (1-3) przedstawiono stolicę jednego z krajów nadbałtyckich.

b) Podaj nazwę kraju nadbałtyckiego, którego stolicę przedstawiono na fotografiach.
ten kraj to Dania

ZADANIE 28
Przyporządkuj wymienionym chorobom tropikalnym sposób ich przenoszenia, wybrany spośród podanych poniżej.
Sposób przenoszenia: spożycie zakażonej wody, ukąszenie przez komara, ukąszenie przez muchę tse-tse, droga kropelkowa

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
malaria - ukąszenie przez komara
śpiączka afrykańska - ukąszenie przez muchę tse-tse
cholera - spożycie zakażonej wody

ZADANIE 29
Na wykresie przedstawiono % ludności z dostępem do wody pitnej dobrej jakości oraz śmiertelność dzieci poniżej 5 lat w wybranych krajach świata.

Wykonaj polecenia na podstawie wykresu i własnej wiedzy.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
a) Sformułuj prawidłowość między dostępem do wody pitnej dobrej jakości, a umieralnością dzieci poniżej 5 lat.
W krajach o trudnym dostępie ludności do wody pitnej dobrej jakości śmiertelność dzieci poniżej 5 lat jest duża i wzrasta.

b) Zaproponuj trzy realne działania społeczności międzynarodowej, które mogą ułatwić dostęp do wody pitnej dobrej jakości w krajach słabo rozwiniętych.
1. Wiercenie studni głębinowych w miejscach gdzie ich nie ma dotychczas.
2. Budowanie zapór wodnych pozwalających gromadzić wodę na okres suszy.
3. Edukacja prozdrowotna w celu przekazania wiedzy z zakresu profilaktyki prozdrowotnej spożywania wody czystej.
4. Nacisk na rządy krajów słabo rozwiniętych w celu wymuszenia koniecznych inwestycji w systemy wodociągowe.

ZADANIE 30
Podaj trzy przykłady oddziaływania nowoczesnego rolnictwa krajów wysoko rozwiniętych na środowisko geograficzne.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. Nowoczesne rolnictwo nadmiernie eksploatuje glebę powodując jej przyspieszoną degradację.
2. Nowoczesne rolnictwo nadużywa środków chemicznych (nawozy, opryski), które często trafiają do środowiska.
3. Wprowadzanie do upraw nasion organizmów modyfikowanych genetycznie stanowi potencjalne zagrożenie dla zachowania równowagi biologicznej, w tym dla rodzimych gatunków.

ZADANIE 31
Na mapie przedstawiono skup mleka według województw w Polsce w 2008 roku.

Wykonaj polecenia na podstawie mapy i własnej wiedzy.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:

a) Wymień trzy województwa, w których w 2008 roku skup mleka był największy.
Wielkopolskie, Mazowieckie, Podlaskie

b) Podaj dwa czynniki, wpływające na rozmieszczenie produkcji mleka w Polsce.
1.Tradycyjny na tych terenach chów bydła mlecznego, często w firmach rodzinnych o tradycjach rolniczych.
2. Położenie dużych rynków zbytu produktów mlecznych jakimi są największe aglomeracje występujące w Polsce.

ZADANIE 32
Podaj po jednym (różnym) zagrożeniu ekologicznym, związanym z wydobywaniem surowców mineralnych wskazanymi metodami.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Głębinowe wydobycie węgla kamiennego - Hałdy skały płonnej lokowane poza kopalnią, często łatwo rozmywane i rozwiewane po okolicy. Słone wody kopalniane uwalniane do rzek i jezior najczęściej bez oczyszczania, zanieczyszczające hydrosferę.
Odkrywkowe wydobycie węgla brunatnego - Lej depresyjny o średnicy dziesiątków kilometrów powodujący przesuszenie powierzchni, gleby, wysychanie roślinności naturalnej.
Otworowe wydobycie siarki - Możliwość przesiąkania gorących roztworów siarki w głąb i na powierzchnię terenu, a w konsekwencji skażenie siarką powierzchni lub wód głębinowych. Emisja szkodliwych substancji związków siarki w przypadku awarii.

ZADANIE 33
Przeczytaj tekst dotyczący slumsów na przedmieściach Nairobi i wykonaj polecenia.

Przedmieście Nairobi - Kibera zamieszkane przez milion biedaków do niedawna odwiedzali wyłącznie przedstawiciele organizacji humanitarnych. Czasami przywożono tu delegacje zagraniczne, aby pokazać rozmiary afrykańskiej biedy. Dziś do Kibery przyjeżdżają turyści, którym znudziły się nadmorskie kurorty i safari w parkach narodowych. Atrakcji, które
oferuje Kibera próżno bowiem szukać w ofertach biur podróży. Na ulicach konają chorzy na AIDS, śpią nagie dzieci, kozy zjadają śmieci. Wszędzie zalegają reklamówki z fekaliami, które w pozbawionej kanalizacji Kiberze pełnią funkcję toalet. Fetor odchodów miesza się z zapachem starego oleju i palonej gumy, papy i plastiku, służących za opał w ogołoconej
z drzew i krzewów okolicy. Oczywiście żaden z turystów sam nie zapuszcza się w takie miejsca. Wynajmuje przewodnika, który dobrze zna okolicę. To powszechny proceder, praktykowany przez przedsiębiorczych mieszkańców slumsów Manili, Bombaju, Nairobi, Johannesburga czy Rio de Janeiro.
/Na podstawie: http://www.focus.pl/cywilizacja/zobacz/publikacje/urlop-w-slumsach/

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
a) Oceń, czy organizowanie turystyki do slumsów jest działaniem pozytywnym. Ocenę uzasadnij, podając argument społeczny lub ekonomiczny.
Organizowanie turystyki do dzielnic slumsów jest działaniem pozytywnym. Wizyty w slumsach uświadamiają bogatym turystom z Europy i Ameryki (Azji) wielkość problemów z jakimi walczą społeczności krajów rozwijających się. Drugi argument to pewna suma pieniędzy, która pozostaje wśród ludzi żyjących często za 1 $ dziennie.
b) Wymień dwa problemy ekologiczne, związane z istnieniem slumsów w Nairobi.
1. Brak systemu pozbywania się śmieci, nieczystości, który powoduje ciągłe zanieczyszczanie lokalnego ekosystemu, a więc i miejsca życia tych ludzi.
2. Brak systemu odprowadzania ścieków, kanalizacji stanowiący o występowaniu zagrożenia epidemiologicznego na tych obszarach.

ZADANIE 34
W tabeli zamieszczono dane dotyczące przewozów ładunków w miliardach tonokilometrów w Polsce w latach 1990 - 2009.

Wykonaj polecenie na podstawie danych zamieszczonych w tabeli i własnej wiedzy. Podaj rodzaj transportu, który w latach 1990-2009 miał największą dynamikę wzrostu i spadku przewozów ładunków. Wyjaśnij przyczyny tych zmian, podając po jednym argumencie.

PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
Transport z największą dynamiką wzrostu przewozów to transport samochodowy.
Główną przyczyną wzrostu przewozów jest wygodna i szybka możliwość dowozu towaru niemal w każde żądane przez klienta miejsce (adres).
Transport z największą dynamiką spadku przewozów to transport morski.
Główną przyczyną spadku przewozów było radykalne zmniejszenie wymiany handlowej z innymi kontynentami po roku 1990.

ZADANIE 35
Przeczytaj tekst dotyczący projektu energetycznego o nazwie Desertec i wykonaj polecenie.

W promieniach słonecznych tkwi ogromna siła - wystarczająca, aby zmienić świat. Komu uda się zogniskować tę energię, posiądzie broń, której nic nie dorówna. (...) To, co brzmi jak informacja z tajnej fabryki broni armii Stanów Zjednoczonych Ameryki, dowodzi wykonalności ogromnego projektu o nazwie Desertec. Kryje się za nim konsorcjum złożone z koncernów, banków i przedsiębiorstw energetycznych. Chcą one urzeczywistnić wizję niemieckiego badacza energii słonecznej, profesora Gerharda Kniesa: pokryć pustynie Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu kolektorami słonecznymi. (...) Czy dzięki prądowi
z pustyni Europa będzie mogła uniezależnić się od arabskich i rosyjskich surowców i jednocześnie złagodzić zmiany klimatyczne? (...) Do roku 2050 instalacje Desertec mają pokrywać 15% zapotrzebowania Starego Kontynentu na energię.

/Na podstawie: Operacja Desertec, Czy tak kończy się era ropy naftowej?, konsultacja naukowa Pietruszko M.; Świat Wiedzy 2/11, wrzesień 2011 r./

Podaj trzy korzyści (ekonomiczne, ekologiczne i/lub polityczne), jakie może odnieść Europa po zrealizowaniu projektu Desertec.
PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ:
1. Obniżenie cen surowców energetycznych dzięki pojawieniu się ich nowego źródła.
2. Zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska wywoływanego spalaniem węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego.
3. Większa odporność na stosowany często obecnie przez producentów surowców w stosunku do odbiorców ich towarów energetycznych szantaż polityczny i gospodarczy.

MATURZYŚCI 2013 - POLUB NAS NA FACEBOOKU!

NAJNOWSZE INFORMACJE Z POZNANIA I WIELKOPOLSKI: GLOSWIELKOPOLSKI.PL

Możesz wiedzieć więcej! Kliknij i zarejestruj się: www.gloswielkopolski.pl/piano

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: MATURA 2013. Geografia rozszerzona [ARKUSZE, ODPOWIEDZI] - Głos Wielkopolski

Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski