Zbuduj sobie piec chlebowy

Na spełnienie marzenia o własnym piecu chlebowym wystarczy kilka dni. Trzeba tylko przemyśleć konstrukcję i zadbać o odpowiednie materiały.

Piec może mieć dowolny kształt. Najczęściej jednak buduje się go na planie czworokąta. Bardzo istotne jest, aby miał solidną podstawę i dobrze zaizolowaną komorę pieczenia. Wszystkie materiały użyte do jego budowy powinny być mrozoodporne.

Na miejsce, w którym stanie piec, najlepiej wybrać zaciszną część ogrodu, tak aby był on osłonięty od wiatru. Na pewno powinien stać z dala od przedmiotów łatwopalnych. Podłoże pod budowę pieca powinno być utwardzone. Należy zatem zdjąć na głębokość około 20 cm warstwę gleby i wylać na niej 15-centymetrową warstwę betonu. Najtańszy jest beton samodzielnie przygotowany. Problem w tym, że niełatwo jest uzyskać mieszankę o optymalnych właściwościach. Żeby je zapewnić, warto uzupełnić mieszankę o plastyfikator do betonu, który polepszy właściwości robocze i wytrzymałościowe mieszanki. Zamiast betonu, można użyć gotowej posadzki cementowej (np. Atlas, kładzionej w dwóch warstwach jedna warstwa może mieć maksimum 8 cm grubości). To zdecydowanie skróci czas pracy.

Do budowy podstawy pieca nadają się bloczki betonowe, cegły klinkierowe oraz kamienie naturalne. Podstawę pieca wznosi się na planie czworokąta, na wysokość ok. 60 cm. Wnętrze powstałego czworokąta należy wypełnić kamieniami i piaskiem, a wierzchnią warstwę wylać ze zbrojonego betonu wzbogaconego perlitem (szkliwo wulkaniczne), który da efekt uszczelniający. Tutaj także można zastosować posadzkę cementową.

Następnie, na gotowej podstawie, układa się warstwę cegieł, która będzie podłożem pod komorę pieczenia. Podstawa musi być na tyle mocna, aby mogła udźwignąć sklepienie pieca oraz komin. Do murowania zarówno bloczków betonowych, jak i kamieni, odpowiednia jest standardowa zaprawa murarska. Natomiast do cegły klinkierowej należy użyć zaprawy specjalistycznej do klinkieru. Ma ją w ofertach większość producentów chemii budowlanej.

Zaprawy te, jak zaprawa murarska do klinkieru Atlas, zawierają tras - minerał pochodzenia wulkanicznego - który, między innymi, ogranicza możliwość wystąpienia wykwitów.

Komorę pieczenia buduje się na wcześniej wzniesionej podstawie. Jest to miejsce bezpośrednio narażone na działanie ognia, dlatego do jego budowy trzeba użyć cegły szamotowej, która jest odporna na wysoką temperaturę. Im grubsza cegła, tym lepiej, bo skumuluje więcej ciepła. Do murowania należy użyć specjalnej zaprawy szamotowej. Komora najczęściej ma kształt kopuły, a wtedy wznosimy ją na planie koła. W tym przypadku bardzo istotne jest dokładne ułożenie pierwszego rzędu cegieł, gdyż nada on kształt kopule.

W miejscu, gdzie jest łuk drzwiowy, najlepiej posłużyć się gotową formą stalową i cegłami w kształcie klina. Cegły układamy promieniście nad łukiem drzwiowym.

Przy wznoszeniu kolejnych rzędów komory pieczenia, cegły będą zbiegały się ku środkowi kopuły. Przydadzą się wtedy pręty o długości odpowiadającej promieniowi kopuły. Z jednej strony oparte o podłoże, a z drugiej o cegły przytrzymają je we właściwej pozycji do czasu związania zaprawy. Podpory usuwamy dopiero po wyschnięciu zaprawy. Tam, gdzie to możliwe, układamy cegły na mijankę.

Komorę pieczenia należy zaizolować od zewnątrz przy pomocy ok. 20 cm warstwy perlitu lub 15 cm warstwy wełny mineralnej. Izolacja powstrzyma ucieczkę ciepła na zewnątrz. Najlepszy rezultat pieczenia osiąga się wtedy, gdy - przykładając rękę do obudowy rozpalonego pieca - nie czujemy gorąca. Oznacza to, że całe ciepło pozostaje w komorze. Drzwi do komory pieczenia powinny być szczelne, aby ciepło nie uciekało. Najlepiej zdecydować się na kupno trwałych stalowych.
Kolejny krok to obudowa komory pieca ścianami osłonowymi, np. z kamienia lub cegły klinkierowej. Nie trzeba zachowywać formy kopuły, obudowa może mieć kształt dowolny. Kiedy roboty murarskie dobiegną końca, powinno się odczekać przynajmniej tydzień, aż zaprawa wyschnie.