18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

MATURA 2011: JĘZYK POLSKI [ARKUSZ! TEMATY MATURALNE! ODPOWIEDZI]

Redakcja
Maturzyści piszą już egzamin dojrzałości
Maturzyści piszą już egzamin dojrzałości Waldemar Wylegalski
Tu znajdziesz arkusze, pytania i odpowiedzi.

TU ZNAJDZIESZ PYTANIA I ODPOWIEDZI Z EGZAMINU MATEMATYCZNEGO

Z czym mierzą się właśnie maturzyści? Pierwszy temat dotyczył porównania świata marzeń i obrazu rzeczywistości ukazanych w wierszach: "Gdy tu mój trup" Adama Mickiewicza i "Światło w ciemnościach" Marii Jasnorzewskiej-Pawlikowskiej (oba były zamieszczone w arkuszu). Drugi temat dotyczył rozterek uczuciowych Justyny, bohaterki "Granicy" Zofii Nałkowskiej. W tym temacie trzeba było napisać między innymi charakterystykę Justyny i jej związku z Zenonem Ziembiewiczem.

Zadania w części pierwszej arkusza dotyczyły artykułu "Rozmowa. Jak mówić i jak słuchać" (zamieszczonego w Poradniku Psychologicznym Polityki).

Z CZEGO SKŁADA SIĘ ARKUSZ?

MATURZYŚCI Z POZNANIA PISZĄ EGZAMIN - ZDJĘCIA

ARKUSZ Z JĘZYKA POLSKIEGO 2011 POZIOM PODSTAWOWY

ARKUSZ Z JĘZYKA POLSKIEGO NA POZIOMIE PODSTAWOWYM - CZĘŚĆ PIERWSZA TESTOWA - ODPOWIEDZI:
(Prezentowane odpowiedzi są tylko przykładami, proponowanymi przez poznańskich nauczycieli. Mogą być inne niż klucz, przygotowany przez Centralną Komisję Egzaminacyjną)

ZADANIE 1
Pytania wprowadzają do tematu. Mają pokazać, że czytelnik przeżywa problemy, o których jest tekst. Mają pokazać, że jest on nie tylko odbiorcą, ale także uczestnikiem tego tekstu.

ZADANIE 2
Zdanie to oznacza, że rozmowa nie jest tym samym co komunikacja. Komunikacja łączy się z obustronnym zrozumieniem, a rozmowa nie.

ZADANIE 3

Komunikacja niewerbalna nie opiera się na słowach, ale przede wszystkim na kontakcie wzrokowym, gestach, sposobie mówienia, tonie głosu.

ZADANIE 4

WYZNACZNIKI SPÓJNOŚCI JĘZYKOWEJ: Tak więc. Jednak

ZADANIE 5
c. umiejętność wzajemnego słuchania,
d. wrażliwość na drugiego człowieka,
e. empatyczna reakcja rozmówców,

ZADANIE 6
W AKAPICIE 2: Polemizuje między innymi z przekonaniem, że komunikacja to tylko wygłaszanie własnych poglądów i opinii, które nie ma nic wspólnego z rozmową i słuchaniem siebie nawzajem.
W AKAPICIE 4: Nie zgadza się także z tym, że rozmowa nie jest nastawiona na reakcję odbiorcy.

ZADANIE 7
Ma ukazać to, że dla odbiorcy ważne jest jego podejście do rozmówcy. Służy przejściu od przedstawienia i opisania przebiegu rozmowy do zbudowania prawidłowej defincji komunikacji.

ZADANIE 8
Impresywna - ZDANIE NR 3
Poznawcza - ZDANIE NR 2

ZADANIE 9
1. Empatia daje szansę wspólnego rozwiązania problemów.
2. Doradzanie drugiemu człowiekowi jest jedną z barier komunikacyjnych.

ZADANIE 10
C. wprowadzają element ironii.

ZADANIE 11
NAZWA ZABIEGU JĘZYKOWEGO: użycie czasu teraźniejszego
PRZYKŁAD: Osądzanie i szufladkowanie powodują, że rozmówca musi koncentrować się na obronie poczucia własnej wartości i nieustannie czuje się winny.

NAZWA ZABIEGU JĘZYKOWEGO: użycie bezokoliczników
PRZYKŁAD: Zamiast oceniać - co przychodzi ludziom łatwo i bezrefleksyjnie - trzeba skoncentrować się na opisie sytuacji, którą nam rozmówca przedstawia, i na problemie.

ZADANIE 12

Akapit 7. ilustruje treść akapitu 6.przykładami barier językowych, które mogą przynieść nieefektywną komunikację.

ZADANIE 13
Po pierwsze dlatego, że część osób wychodzi z założenia, że zastraszonymi pracownikami da się lepiej kierować i lepiej budować sobie silną pozycję władcy, niż dbać o relacje partnerskie w zespole.
Po drugie część z nich uważa, ze efektywna komunikacja jest nie potrzebna, bo każda próba rozmowy może zostać odebrana jako słabość.

ODPOWIEDZI Z JĘZYKA POLSKIEGO NA POZIOMIE PODSTAWOWYM - CZĘŚĆ DRUGA

Temat 1. Analizując wiersze Gdy tu mój trup… Adama Mickiewicza oraz Światło w ciemnościach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, porównaj ukazane w nich obrazy świata marzeń i rzeczywistości. Wykorzystaj właściwe konteksty.

PRZYKŁAD:

Wstęp:
Należy podać w nim definicję dwóch światów - świata marzeń i świata rzeczywistego i wytłumaczyć ich znaczenie w kontekście pojęcia "obraz". Warto także wspomnieć epoki w jakich tworzyli poeci i zwrócić uwagę na rys historyczny obu dzieł.

Rozwinięcie:

Adam Mickiewicz "Gdy tu mój trup ":

Ukazanie świata marzeń: pokazanie, że w utworze wieszcza jest to arkadia, kraina szczęśliwości. Że jest on wyidealizowany. Należy także zwrócić uwagę na piękne opisy przyrody, które uwypuklają sielski charakter tego świata. A także nawiązać do motywu narodu - jako rodziny i Polonii.
Ukazanie świata rzeczywistego: Opozycja do świata marzeń, trochę wampiryczna, w której nie ma miejsca na niewinną Polonię

Maria Pawlikowska- Jasnorzewska "Światło w ciemnościach":
Ukazanie świata marzeń: oniryzm (motyw), wprowadzający w świat marzeń, intymność i prywatność marzeń.
Ukazanie świata rzeczywistego: pokazanie, ze jest nieczuły, smutny, przygnębiający. Nawiązuje też do tradycji mitologicznych i biblijnych

Zakończenie:
Pokazanie podobieństw i różnic
Różnice: Mickiewicz - obraz uniwersalny, Pawlikowska-Jasnorzewska - różne techniki wyrazu - wampiryzm, oniryzm
Podobieństwa: obraz świata marzeń jest jakby opisem świata rzeczywistego

Temat 2. Analizując podane fragmenty powieści Zofii Nałkowskiej Granica, przedstaw obraz Justyny i jej związku z Zenonem w oczach różnych bohaterów powieści. W kontekście całej powieści wyjaśnij, jakie konsekwencje wynikają z zestawienia odmiennych spojrzeń na bohaterów i relacje między nimi.

PRZYKŁAD:

Wstęp:
Należy zwrócić uwagę na rys historyczny (XX-lecie międzywojenne) w którym powstała powieść a także na rozwój psychologii, jej wpływ na literaturę a także na sposó budowania studium psychologicznego bohatera.

Rozwinięcie:
Przedstawienie Justyny Bogutówny, kochanki Zenona Ziembiewicza a także przedstawienie jej osoby przez pryzmat matki Zenona, Elżbiety - żony Zenona, a także samego Zenona.
Matka Zenona - podnosi jej hierarchię społeczną, Elżbieta patrzy na Justynę przez pryzmat ciąży z jej mężem. Dla Zenona jest ona najpierw obiektem seksualnym, potem zaczyna mu przeszkadzać fakt, że jest ona z nizin społecznych. Porównanie związku Zenona z Justyną do związków jego ojca z kochankami

Zakończenie:
Zestawienia odmiennych spojrzeń na bohaterów nie pozwala na jednoznaczną ich ocenę, dodatkowo utrudnia ją psychologizacja powieści.

POZIOM ROZSZERZONY

Temat 1: Sławomir Mrożek ''Śmierć porucznika''. Wskaż nawiązania do romantyzmu i tekstów Adama Mickiewicza.

Temat 2: Analiza porównawcza tekstu ''Bal'' Agnieszki Osieckiej i ''Kwiaty Polskie'' Juliana Tuwima pod kątem motywu tańca.

ARKUSZ Z JĘZYKA POLSKIEGO 2011 POZIOM ROSZERZONY

Przykładowe rozwiązania z poziomu rozszerzonego z języka polskiego:
Temat 1
Zinterpretuj fragment dramatu Sławomira Mrożka Śmierć porucznika. Określając sytuację dramatyczną i sposób jej budowania, odpowiedz na pytanie, jaką rolę odgrywają w tekście nawiązania do twórczości Adama Mickiewicza i tradycji literackiej romantyzmu. Wykorzystaj odpowiednie konteksty interpretacyjne.

Wstępne rozpoznanie:

Utwór wykorzystujący konwencję groteski (absurd, niejednorodność stylistyczna, deheroizacja, aluzja literacka, intertekstualność);
Parodystyczny stosunek do konwencji romantycznej oraz mitologizacji historii np. nawiązanie do wiersza "Śmierć pułkownika", uśmiercenie Ordona przez Mickiewicza w "Reducie Ordona";
Polemika z romantyczną ideą poety-wieszcza, reinterpretacja narodowych mitów romantycznych;

Określenie sytuacji dramatycznej:

Miejsce akcji: kaplica, zamknięte drzwi, kocioł stojący na środku pomieszczenia, w którym zabrakło wódki;
Budowanie nastroju tajemniczości i grozy, wokół panuje ciemność;
Cel - wywołanie ducha poety;
Obrzędowy charakter formuł wygłaszanych przez starca i czynności;
Bohaterowie - chór wykolejonej młodzieży, starzec, duch poety - wieszcza, klasyka literatury;

Sposób budowania sytuacji dramatycznej:

Parodia II części "Dziadów" Adama Mickiewicza - obrzęd Dziadów, duch poety odpowiednikiem widma Złego Pana, starzec- odpowiednikiem Guślarza, wykolejona młodzież odpowiednik chóru, "księgi zbójeckie (…) przeklęte żarłoki" odpowiednik chóru nocnych ptaków;
Karykaturalne ukazanie kategorii winy i kary - Zły Pan cierpi z powodu głodu i pragnienia jak jego dawni poddani, Poeta doświadcza "Filologicznych katuszy", na jakie skazani są uczniowie podczas lektury jego tekstów;
Podobieństwo scenerii: kaplica - komnata;
Wprowadzenie cytatów z tekstu Mickiewicza
Parafrazowanie tekstu Mickiewicza
Budowanie komizmu poprzez zmianę sytuacji dramatycznej - w "Dziadach" Zły Pan oskarżony o brak zrozumienia dla innych, w utworze Mrożka poeta sprawcą cierpienia uczniów (nakaz czytania poezji, uczenia się jej na pamięć);
Rozpoznanie innych rodzajów komizmu: słownego, sytuacyjnego, postaci;
Funkcja wykrzyknień - hiperbolizacja przeżyć, emocji;
Rola didaskaliów;
Silne zrytmizowanie tekstu, rymy wewnętrzne;
Funkcja kontrastów językowych - stylu podniosłego i potocznego;

Rola nawiązań do twórczości A. Mickiewicza i tradycji romantycznej:

Aluzja do "Reduty Ordona" - postać starca Orsona oskarżającego poetę o zakłamanie historii
Orson żąda prawdy, tego, by poeta przyznał się do winy;
Konfrontacja mitu z rzeczywistością ;
Polemika z ideą romantycznego poety wieszcza, indywidualisty;
Poeta nie dostrzega przejawów niechęci wobec siebie, czuje się uwielbiany, pragnie sławy
Starzec Orson nie przyznaje racji poecie, wypędza jego ducha (jak Guślarz widmo złego pana)
Tytuł dramatu jako parodystyczne nawiązanie do "Śmierci pułkownika" A. Mickiewicza - postać kobiety-bohatera;
Deheroizacja bohaterów romantycznych;
Odwołanie do wierszy filareckich - "Oda do młodości";
Podkreślenie braku zrozumienia tradycji romantycznej przez współczesne pokolenia;

Wnioski

Podważenie mitów romantycznych, wartości poezji dążącej do idealizacji i uwznioślenia, wskazanie na jej dezaktualizację;
Ukazanie krytycznego stosunku do mitów narodowych oraz idei romantycznych nie tylko w twórczości S. Mrożka (W. Gombrowicz)

Temat 2:
Porównaj sposoby kreowania obrazów tańca i jego funkcje we fragmencie poematu Kwiaty polskie Juliana Tuwima i w wierszu Niech żyje bal Agnieszki Osieckiej.

KWIATY POLSKIE
1. Wstępne rozpoznanie - zasada zestawienia tekstów; np.
a. bohater indywidualny (narrator) i bohater zbiorowy
b. narracja pierwszoosobowa, najpierw obserwatora, potem uczestnika (ośmielonego alkoholem)
c. adresatem kobieta - partnerka tańca, ukochana (podmiot - pretendentem na męża), osoba znana ("Panno, madonno, legendo tych lat")
2. Taniec - sposoby ujęcia motywu; np.
a. przy dźwiękach orkiestry (puzony, trąby)
b. w lesie udekorowanym, z drewnianym parkietem, w promieniach słońca
c. tancerze - mieszczanie, ludzie wykształceni w czasie letniego urlopu ("mieszczańska", "letników", "studentów, dentystek i aptek-/karzy")
d. tancerze - banda pijana, zatracająca człowieczeństwo (pyszczki, piszczą)
e. ruch tancerzy zależy od dźwięku (rytm wydechów i wdechów trębacza)
f. bogactwo barw i par zatraconych w ruchu (od farbiarskich bigosów strojów do szarości)
g. spontaniczny, erotyczny, fizyczny, szaleńczy ("rozgardiaszem", "W bachanalii", "wirujący) ,
h. różne konwencje: tradycja zabawy ludowej (festynu), jarmarcznej ("karuzel"), konwencja karnawału - Wenecja, taniec klasyczny - walc
i. angażujący, wyczerpujący ("W znoju", "skaczące", "na życie, na śmierć")
j. narrator - tancerzem przestraszonym sytuacją ("wylękniony bluźnierca" tańczący z wyidealizowaną partnerką - madonną, będącą dla niego światem)
k. taniec - przeżyciem erotycznym skłaniającym do marzeń, tworzenia iluzji (siły i waleczności)
l komiczny (komizm sytuacji) - taniec narratora z odwiniętą podeszwą
3. Struktura artystyczna; np
a. kontynuacja tradycji (romantycznego) poematu dygresyjnego (kreacja podmiotu,
dygresje, synkretyczność)
b. wersyfikacja: wiersz wolny (typowy dla poezji współczesnej), nieregularny, emocjonalny
c. nagromadzenie środków negatywnie wartościujących (ironia, sarkazm, epitety, odpowiednio dobrane czasowniki - "mizdrzą" i rzeczowniki - "pyski")
d. nagromadzenie środków językowych rytmizujących, podkreślających związek tańca z muzyką : paralelizmy składniowe, wyliczenia, onomatopeje, instrumentacje głoskowe
e. środki obrazujące odrzucenia norm obyczajowych, zatracania się - neologizmy, metafory, niejednorodność stylistyczna
f. w 1 części (obraz zbiorowości) czas teraźniejszy - sugestywność obrazu
g. w 2 części (indywidualne przeżycie) czas przeszły - konwencja wspomnienia (rozpamiętywania)
h. groteska
4. Funkcje motywu tańca; np.
a. charakterystyka bohatera zbiorowego - Polaków (tytuł)
b. uniwersalny wartościujący portret świata
c. prezentacja podmiotu

NIECH ŻYJE BAL
5. Wstępne rozpoznanie; np.
a. liryka bezpośrednia wyznania ("idę"), niekiedy podmiot wypowiada się w imieniu zbiorowości / swoim i adresata ("pas proszą", "pchajmy", "wyłączy nam", "raz mamy")
b. podmiot w roli nauczyciela, osoby wykształconej przekonującej do uczestnictwa
c. różni adresaci: bliska osoba, własne ciało, życie, zbiorowość, każdy (apostrofy: "kochanie", "szalejcie aorty", "roboto", "mijajcie", "śmiej się do żony")
6. Taniec - sposoby ujęcia motywu; np.
a. krótkotrwały symbol życia ("Życie […] trwa tyle co taniec:")
b. różnorodny, dynamiczny, emocjonalny ("fandango, bolero, be-bop")
c. zbiorowy - bal
d. niepowtarzalny ("nie grają na bis", "drugi raz nie zaproszą nas wcale")
e. nagle zakończony nie z naszej woli ( "wyłączy nam prąd w środku dnia", "serca
upadłość ogłoszą") - topos danse macabre
f. przy dźwiękach orkiestry
g. daje poczucie bogactwa, intensywności przeżyć - sacrum i profanum niczym kolejne kroki tańca ("manna, hosanna, różaniec i szaniec")
h. różne emocje (pozytywne i negatywne) - śmiech i żal
i. przymus, podporządkowanie indywidualizmu, tragizm (pchajmy więc taczki […] jak Byron")
j. grą, sportem ("idę na korty"), pracą ("roboto")
k. odbywa się w przestrzeni (obojętnego) całego świata
l. tańczący podróżnikami od miasta do miast (topos homo viator)
m. każdy istota żyjąca uczestnikiem - "chłoporobotnik i boa" (anonimowość)
n. wartościowy - wart wysiłku, zaangażowania ("życie zachodu jest warte!")
7. Struktura artystyczna; np.
a. tekst wykracza poza wzorzec tradycyjnych gatunków pochwalnych (hymn, oda)
b. wersyfikacja zgodna z formą tekstu melicznego - piosenką: wiersz regularny,
sylabiczny (zwrotki: 11 i 8 zgłoskowe wersy zakończone 5-sylabową puentą), rymy (męskie i żeńskie, krzyżowe)
c. bogactwo i różnorodność środków (w szczególności: wyliczenia, czasowniki w trybie rozkazującym, wykrzyknienia) - podkreślenie żywiołowości
d. elementy groteski - ironia ("żonkę"), wyolbrzymienie, karykatura ("Sucha kostucha…"), kontrast ("różaniec i szaniec")
e. niejednorodność stylistyczna ("Chłoporobotnik […] z niebytu", "taczki obłędu")
f. instrumentacja głoskowa - podkreślenie związku tańca z muzyką
8. Funkcje motywu tańca; np.
a. symboliczne ukazanie życia
b. podkreślenie aktywności cechującej życie
9. Wnioski: podobieństwa (adresatką kobieta, subiektywność opisu, uniwersalność - taniec jako życie) i różnice;

CZYTAJ TAKŻE:
CO POMOŻE NA MATURZE
JAKIE STUDIA WYBRAĆ

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski