Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Urlopy pracownicze przepisy

Milena Kochanowska
Urlopy pracownicze przepisy: pracodawca musi ustalić termin naszego urlopu w porozumieniu z nami
Urlopy pracownicze przepisy: pracodawca musi ustalić termin naszego urlopu w porozumieniu z nami 123 RF
Sezon urlopowy przed większością z nas. Warto więc poznać najważniejsze przepisy związane z naszym wypoczynkiem. Ile urlopu dla półetatowca? Czy szef może zadecydować o tym, że skrócimy urlop? Czy z funduszu socjalnego można opłacić zagraniczne kolonie?

Urlopy pracownicze przepisy
1 Każdemu pracownikowi przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego. Z każdym miesiącem pracy zyskujemy 1/12 wymiaru urlopu, który przysługiwałby nam po przepracowaniu roku – jeśli jest to nasz pierwszy urlop i pierwsza praca. Jeżeli nie jest to pierwszy rok pracy, z początkiem roku mamy prawo do całego urlopu. Wynosi on 20 dni, gdy pracujemy krócej niż 10 lat, a 26 dni, jeśli jesteśmy zatrudnieni co najmniej 10 lat. Wymiar naszego urlopu, jeżeli zmieniamy pracę, zależy od okresu zatrudnienia u nowego pracodawcy, a także od tego, ile dni na wypoczynek wykorzystaliśmy w poprzedniej firmie.

2 Do czasu pracy, od którego zależy wymiar naszego urlopu, wlicza się okresy:

  • nauki w szkołach ponadpodstawowych pod warunkiem ich ukończenia
  • stażu pracy
  • zasadniczej służby wojskowej
  • okresy pozostawania bez pracy, za które przyznano nam odszkodowanie
  • okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych
  • udokumentowane okresy zatrudnienia za granicą.

3 Nauka to też praca. Do stażu pracy wlicza się ukończenie:

  • zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata
  • średniej szkoły zawodowej – nie więcej niż 5 lat
  • średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat
  • średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata
  • szkoły policealnej – 6 lat
  • szkoły wyższej – 8 lat.

Okresy te nie sumują się.

4 Na godziny. Wymiar urlopu ustala się w dniach, a udziela się go po przeliczeniu na godziny. Przy udzielaniu urlopu, jeden jego dzień odpowiada ośmiu godzinom pracy. Pracownik z 20-letnim stażem zatrudniony na pół etatu, ale pracujący np. co drugi dzień po osiem godzin będzie miał prawo do połowy wymiaru 26-dniowego urlopu, czyli do 13 dni. Jeżeli pracuje co dzień po cztery godziny, jego urlop wyniesie 26 dni.

5 „Zaokrąglony” urlop. A jak obliczyć wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego na 1/3 etatu? Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Dla pracownika z 10-letnim stażem pracy, pracującego na 1/3 etatu urlop będzie wynosił więc 9 dni, bo 26 : 3 = 8,66.
Urlopy pracownicze przepisy
6 Podzielony na części. Na nasz wniosek, urlop może być podzielony na części, ale jedna z nich musi obejmować przynajmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych do których zalicza się dni wolne wynikające z przyjętego w firmie rozkładu czasu pracy, a także dni ustawowo wolne od pracy, takie jak niedziela i święto.

7 Bez przymusu. Pracodawca może nie ustalać planu urlopów, chyba że tego życzy sobie działająca w jego firmie organizacja związkowa. Jeżeli nie ma organizacji związkowej, to wówczas ustala termin urlopu w porozumieniu z pracownikiem. Nie może mu go narzucić. Jeśli plan urlopów został ustalony, powinniśmy wykorzystać wolne we wskazanym terminie.

8 Przesunąć termin urlopu możemy tylko z ważnych przyczyn. Pracodawca może to zrobić z powodu szczególnych potrzeb firmy, jeżeli nasza nieobecność spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy.

9 Przerwany wypoczynek. Gdy podczas zaplanowanego urlopu wypoczynkowego zachoruje nam dziecko, czy możemy przerwać urlop i wykorzystać go w innym terminie? Niestety, nie. Tak zwany bieg urlopu przerywa tylko: czasowa niezdolność do pracy z powodu choroby, odosobnienie w związku z chorobą zakaźną, odbywanie ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez co najmniej trzy miesiące, urlop macierzyński i rodzicielski. W takich przypadkach pracodawca powinien udzielić nam urlopu w późniejszym terminie.

10 Odwołanie z urlopu. Pracodawca ma prawo kazać nam szybciej wrócić z urlopu, jedynie wówczas, gdy naszej obecności w firmie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili, gdy rozpoczynaliśmy wypoczynek. Szef powinien jednak pokryć koszty poniesione przez nas w związku z odwołaniem z urlopu.

11 „Gruszowe”. Przyznanie świadczeń z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika. Szczegółowe zasady przeznaczania pieniędzy na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w uzgodnieniu ze związkiem zawodowym lub, gdy w firmie go nie ma, z pracownikiem wybranym przez załogę. Żeby dostać dofinansowanie do tzw. „wczasów pod gruszą”, czyli wypoczynku, który organizujemy sobie we własnym zakresie, musimy wziąć co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych urlopu wypoczynkowego. Z funduszu socjalnego można też sfinansować wyjazd dzieci pracowników, nawet wówczas, gdy kolonie odbędą się za granicą.

Urlopy pracownicze przepisy
12 Po macierzyńskim i rodzicielskim. Pracodawca musi udzielić nam urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, rodzicielskim. Mamy prawo wykorzystać urlop wypoczynkowy w pełnym wymiarze, zarówno zaległy jak i bieżący. Dla wymiaru urlopu udzielonego po macierzyńskim (rodzicielskim) nie ma znaczenia to, czy chcemy później wykorzystać urlop wychowawczy czy też nie. Dotyczy to również pracującego ojca wychowującego dziecko, który korzysta z macierzyńskiego (rodzicielskiego).

13 Dodatkowy urlop wypoczynkowy (10 dni) przysługuje osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnospraw-ności. Prawo do pierwszego takiego urlopu nabywamy po przepracowaniu pełnego roku, po dniu zaliczenia nas do jednego ze stopni niepełnosprawności. Urlop nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego dłuższego niż 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli jednak, wymiar urlopu dodatkowego jest niższy niż 10 dni roboczych, zamiast tego urlopu przysługuje ten korzystniejszy. Pracodawcy za nieudzielenie lub bezpodstawne obniżanie wymiaru urlopu grozi kara grzywny (od 1 tys. do 30 tys. zł).

14 Na żądanie. Mamy też prawo do czterech dni urlopu „na żądanie”, który pracodawca musi nam udzielić w terminie przez nas wskazanym. Żądanie udzielenia urlopu zgłaszamy najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Prawo tego rodzaju urlopu nie przechodzi na rok następny.

15 W trakcie wypowiedzenia. W okresie wypowiedzenia pracodawca sam decyduje, czy i kiedy udzielić pracownikowi urlopu. Pracownik w tym czasie, podobnie jak w całym okresie zatrudnienia, nie ma prawa sam wziąć całego urlopu. Do jego dyspozycji pozostają jedynie cztery dni urlopu „na żądanie”.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gloswielkopolski.pl Głos Wielkopolski