Egzamin gimnazjalny 2015: Przyroda [ODPOWIEDZI, ARKUSZ CKE]

Sprawdź też: Egzamin gimnazjalny 2015. Angielski i niemiecki, czyli język nowożytny [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE]

Egzamin gimnazjalny 2015 z przyrody to były 24 zadania zamknięte. Uczniowie musieli udowodnić swoją znajomość biologii, geografii, fizyki i chemii.

Egzamin gimnazjalny 2015. Przyroda już dzisiaj!

Źródło: x-link

Egzamin gimnazjalny 2015: Przyroda [ODPOWIEDZI, ARKUSZ CKE]

Zadanie 1.
Zaleszczotki żyją w ściółce leśnej, pod korą obumarłych drzew oraz w glebie. Mają ciało podzielone na głowotułów i odwłok, cztery pary odnóży krocznych, gruczoły jadowe, a także gruczoły przędne, które znajdują się na odnóżach gębowych. Zaleszczotki są też pożytecznymi mieszkańcami uli, w których żywią się roztoczami szkodliwymi dla pszczół i małymi gąsienicami owadów.

1.1. Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych.
Zaleszczotki należą do A/B, ponieważ mają C/D.
A. pajęczaków
B. owadów
C. cztery pary odnóży krocznych
D. gruczoły jadowe

1.2. Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F –
jeśli zdanie jest fałszywe.
1. Ciało zaleszczotków pokryte jest chitynowym oskórkiem. P/F
2. Zaleszczotki są drapieżnikami. P/F

ODPOWIEDŹ
1.1
A bo C
1.2
1. Prawda
2. Prawda

Zadanie 2.
Uczniowie badali wpływ różnych czynników na kiełkowanie nasion pewnej rośliny. W tym celu przygotowali trzy zestawy z taką samą liczbą nasion i zapewnili im różne warunki. Dokumentację doświadczenia przedstawili w tabeli. Znakiem „+” zaznaczyli obecność danego czynnika w zestawie doświadczalnym, a znakiem „–” brak czynnika w zestawie. Zapisali też wynik doświadczenia.

Oceń prawdziwość podanych informacji. Wybierz P, jeśli informacja jest prawdziwa,
albo F – jeśli jest fałszywa.

1. Wyniki doświadczenia pozwalają na sformułowanie wniosku, że dostępność światła nie jest konieczna do kiełkowania nasion tego gatunku rośliny. P/F
2. Doświadczenie pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy woda jest niezbędna do kiełkowania nasion. P/F

ODPOWIEDŹ
1. Prawda
2. Fałsz

Zadanie 3.
Na rysunku przedstawiono model klatki piersiowej, który uczniowie wykorzystali do zilustrowania pewnego procesu.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Za pomocą tego modelu pokazano
A. współdziałanie żeber i mięśni klatki piersiowej podczas wdechu.
B. wymianę gazów oddechowych w płucach.
C. znaczenie przepony w wentylacji płuc.
D. wydawanie głosu.

ODPOWIEDŹ
C

Zadanie 4.
Wiele grzybów występujących w lesie wytwarza owocniki nadziemne, w których powstają zarodniki służące rozprzestrzenianiu grzyba w środowisku. Niektóre grzyby mają jednak owocniki ukryte pod ziemią. Zapach podziemnego grzyba przywabia różne zwierzęta, m.in. larwy chrząszczy, które odżywiają się grzybnią, a następnie przepoczwarczają się we wnętrzu owocnika.
Gdy opuszczają owocniki jako dorosłe osobniki, niosą na sobie liczne zarodniki grzyba, które rozprzestrzeniają po okolicy.

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1., 2., albo 3. Opisana w tekście zależność między larwami chrząszcza i grzybami tworzącymi owocniki pod ziemią to przykład

ODPOWIEDŹ
A ponieważ 3

Zadanie 5.
Pląsawica Huntingtona jest chorobą genetyczną, powodującą degenerację ośrodkowego układu nerwowego. Objawia się zwykle w wieku 35–50 lat. Allel, który ją wywołuje, jest dominujący, a gen znajduje się w autosomie.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Jeśli oboje rodzice są heterozygotami pod względem genu wywołującego pląsawicę Huntingtona, to prawdopodobieństwo, że ich dzieci będą chore, wynosi
A. 100%.
B. 75%.
C. 50%.
D. 25%.

ODPOWIEDŹ
B

Zadanie 6.
Tak zwane zięby Darwina, żyjące na wyspach Galapagos, żywią się owadami i nasionami roślin. Od roku 1973 prowadzono analizę zwyczajów pokarmowych i wielkości dzioba zięb z Galapagos.

W czasie trzech długich okresów suszy na Isla Daphne Major (1977–1978, 1980 i 1982), z których jeden zakończył się wyjątkowo mokrym okresem wywołanym przez El Niño (1983), zaobserwowano, że zmniejszyła się liczba owadów i małych nasion, w wyniku czego głównym pokarmem ptaków stały się nasiona duże i ciężkie. Wiele zięb w tym czasie zginęło, a większość tych, które przetrwały, miała dziób większy i grubszy. W ciągu kilku pokoleń ptaki o większych dziobach stały się w populacji częstsze. Kiedy po kolejnych mokrych okresach mniejsze nasiona ponownie stały się głównym źródłem pokarmu zięb, wzrosła znacznie liczba ptaków o dziobie średniej wielkości.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Tekst opisuje przykład działania
A. doboru sztucznego.
B. konkurencji międzygatunkowej.
C. łańcucha pokarmowego.
D. doboru naturalnego.

ODPOWIEDŹ
D

Zadanie 7.
Na rysunku przedstawiono fragment układu okresowego pierwiastków.

Schemat przedstawia mechanizm tworzenia wiązania jonowego między atomami dwóch pierwiastków – metalem M i niemetalem X. Na schemacie kropkami oznaczono elektrony walencyjne atomów obu pierwiastków.

W którym wierszu tabeli właściwie zidentyfikowano metal M oraz niemetal X tworzące wiązanie jonowe według podanego schematu? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

ODPOWIEDŹ
B

Zadanie 8.

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.
1. Każdy izotop wodoru ma w jądrze atomowym jeden proton. P/F
2. W jądrze atomu izotopu wodoru 3 1H jest o 2 neutrony więcej niż w jądrach atomowych pozostałych izotopów wodoru. P/F

ODPOWIEDŹ
1. Prawda
2. Fałsz

Zadanie 9.
Dwaj uczniowie otrzymali zadanie sporządzenia roztworu wodnego azotanu(V) srebra. Pierwszy wsypał kryształy AgNO3 do zlewki z wodą destylowaną i całość wymieszał bagietką. Drugi zamiast wody destylowanej użył wody z kranu, która zawierała rozpuszczone sole mineralne, m.in. chlorki.
Poniżej zamieszczono fragment tabeli rozpuszczalności soli w wodzie w temperaturze 25 stopni C.

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.
Dodanie do wody z kranu kryształków azotanu(V) srebra spowoduje, że wytrąci się osad. P/F
Woda destylowana stosowana jest w laboratoriach m.in. do przygotowywania roztworów wodnych różnych substancji, np. azotanu(V) srebra, ponieważ nie zawiera jonów soli mineralnych. P/F

ODPOWIEDŹ
1. Prawda
2. Prawda

Zadanie 10.
Poniżej podano wzory sumaryczne pięciu tlenków.

10.1. W tym tlenku atom niemetalu przyjmuje maksymalną wartościowość. A/B/C/D/E
10.2. Aby otrzymać zasadę, należy niewielką ilość tego tlenku wprowadzić do probówki z wodą. A/B/C/D/E

ODPOWIEDŹ
1. E
2. C

Zadanie 11.
Uczniowie przygotowali dwa roztwory w ten sposób, że do rozpuszczalnika dodali odpowiednią ilość substancji, którą chcieli rozpuścić. Skład tak powstałych roztworów zilustrowali poniższym wykresem punktowym.

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1. albo 2.
Stężenie równe 20% wyrażone w procentach masowych ma roztwór

ODPOWIEDŹ
B ponieważ 1

Zadanie 12.
W celu identyfikacji trzech gazów: etanu, etenu i etynu, przygotowano zestaw doświadczalny przedstawiony na poniższym schemacie.

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A, B albo C i jej uzasadnienie 1. albo 2. Po przeprowadzeniu doświadczenia można było zidentyfikować jedynie

ODPOWIEDŹ
A bo 2

Zadanie 13.
Na wykresie przedstawiono zależność drogi od czasu dla dwóch pociągów A i B poruszających się po prostoliniowych odcinkach torów.

Która informacja jest fałszywa? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. Pociąg A poruszał się z prędkością 40 m/s
B. Prędkość pociągu B była o 20 m/s mniejsza od prędkości pociągu A.
C. W każdej sekundzie ruchu pociąg B przebywał 25 m.
D. W czasie 5 sekund pociąg A przebył dwukrotnie dłuższą drogę niż pociąg B.

ODPOWIEDŹ
C

Zadanie 14.
Uczniowie wyznaczali ciepło właściwe wody. W tym celu ogrzali pewną ilość wody za pomocą grzałki o mocy 600 W. Wyniki pomiarów zapisali w tabeli.

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.
1. Uczniowie wykonali wszystkie pomiary niezbędne do wyznaczenia ciepła właściwego wody. P/F
2. Dane zawarte w informacji i wyniki pomiarów umożliwią obliczenie zarówno przyrostu temperatury wody, jak i energii dostarczonej przez grzałkę. P/F

ODPOWIEDŹ
1. Fałsz
2. Prawda

Zadanie 15.
Do dwóch naczyń w kształcie rurek o tej samej średnicy wlano taką samą ciecz. Poziomy cieczy w naczyniach były różne. Wzajemną wysokość cieczy w naczyniach opisuje zależność

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.
1. Ciśnienie hydrostatyczne na dnie naczynia A jest większe niż ciśnienie hydrostatyczne na dnie naczynia B. P/F
2. Ciśnienie hydrostatyczne w naczyniu A na wysokości h2 jest mniejsze od ciśnienia hydrostatycznego wywieranego na dno naczynia B. P/F

ODPOWIEDŹ
1. Prawda
2. Prawda

Zadanie 16.
W tabeli podano niektóre właściwości fizyczne kilku substancji.

16.1. Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Na powierzchni rtęci nie może pływać lita kulka wykonana
A. z aluminium.
B. z żelaza.
C. ze złota.
D. z ołowiu.
16.2. Która substancja w temperaturze 2600 °C jest w stanie lotnym, a w temperaturze 500 °C jest w stanie stałym? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. aluminium
B. żelazo
C. złoto
D. ołów

ODPOWIEDŹ
1. C
2. A

Zadanie 17.
W tabeli podano nazwy urządzeń elektrycznych oraz moc i czas ich pracy w ciągu dnia.

Które z wymienionych urządzeń zużywa w ciągu dnia najwięcej energii? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. czajnik
B. telewizor
C. ogrzewacz wody
D. suszarka do grzybów

ODPOWIEDŹ
B

Zadanie 18.
Na rysunku przedstawiono półkrążek wykonany ze szkła, na który skierowano światło ze wskaźnika laserowego. Linią przerywaną oznaczono normalną (prostą prostopadłą) do płaskiego boku półkrążka.

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.
1.Promień załamany w półkrążku tworzy większy kąt z normalną niż promień padający na półkrążek. P/F
2. Gdy zwiększymy kąt padania światła, to wzrośnie również kąt załamania. P/F

ODPOWIEDŹ
1. Fałsz
2. Fałsz

Zadanie 19.
Na mapie konturowej Ameryki Południowej zaznaczono port rzeczny Manaus oraz najdalej na wschód wysunięty punkt kontynentu – przylądek Branco, dla którego podano długość geograficzną. Na mapie południki narysowano co 10°.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Przez Manaus przechodzi południk

ODPOWIEDŹ
D

Zadanie 20.
Polski polarnik i podróżnik Marek Kamiński zdobył 23 maja 1995 roku biegun północny, a 27 grudnia 1995 roku dotarł na biegun południowy.
Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.
1. Marek Kamiński dotarł na biegun północny podczas nocy polarnej. P/F
2. Marek Kamiński dotarł na biegun południowy w najcieplejszej porze roku, w czasie lata polarnego. P/F

ODPOWIEDŹ
1. Prawda
2. Prawda

Zadanie 21.
Na mapie konturowej Europy oznaczono numerami wybrane pasma górskie. Linią kropkowaną na mapie zaznaczono fragment umownej granicy pomiędzy Europą a Azją.

21.1. Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Alpy zostały oznaczone na mapie numerem
A. I.
B. II.
C. III.
D. IV.
21.2. Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Zaznaczony na mapie odcinek umownej granicy pomiędzy Europą a Azją przebiega m.in. wzdłuż wybrzeży
A. Jeziora Aralskiego.
B. jeziora Bajkał.
C. Morza Kaspijskiego.
D. jeziora Ładoga.

ODPOWIEDŹ
1. B
2. C

Zadanie 22.
W tabeli przedstawiono procentowy udział poszczególnych typów elektrowni w produkcji energii elektrycznej w Polsce w latach 2000 i 2011.

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.
1. W roku 2011 udział elektrowni cieplnych (węglowych) w produkcji energii elektrycznej w Polsce był większy niż w roku 2000. P/F - FAŁSZ
2. W roku 2011 udział odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej w Polsce przekroczył 11%. P/F - PRAWDA

Zadanie 23.
W tabeli przedstawiono informacje dotyczące liczby ludności i powierzchni wybranych województw w Polsce w 2011 roku.

Które województwo charakteryzuje się największą gęstością zaludnienia? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. dolnośląskie
B. podkarpackie
C. podlaskie
D. wielkopolskie

ODPOWIEDŹ
A

Zadanie 24.
Na mapie przedstawiono rozkład średniej wieloletniej temperatury powietrza w °C w styczniu w Polsce.

Która informacja dotycząca rozkładu średniej wieloletniej temperatury powietrza w styczniu jest prawdziwa? Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. W styczniu najniższe średnie temperatury powietrza są nad morzem.
B. Średnia temperatura powietrza w styczniu w Warszawie jest niższa niż we Wrocławiu.
C. W Polsce nie ma obszarów o średniej temperaturze powietrza w styczniu niższej niż –5 °C.
D. Na obszarze Gór Świętokrzyskich średnia temperatura powietrza w styczniu jest wyższa niż –3 °C.

ODPOWIEDŹ
B
* pasuje również odpowiedź C

***

Zobacz również:

• EGZAMIN GIMNAZJALNY 2015: PRZYRODA. WIEMY, CO BYŁO NA TEŚCIE!

• Egzamin gimnazjalny 2015: Przyroda, matematyka, historia i WOS oraz języki
• Egzamin gimnazjalny 2015: Matematyka [ODPOWIEDZI, ARKUSZE CKE]
• Egzamin gimnazjalny 2015: Język polski [ODPOWIEDZI, ARKUSZ]
• Egzamin gimnazjalny 2015: WOS, historia i język polski [ZDJĘCIA]