Prawa pracujących rodziców

Od którego miesiąca ciąży przysługuje mi ochrona przed przedterminowym zwolnieniem?
– Ochrona przysługuje pracownicy od chwili poczęcia dziecka. Dotyczy to wszystkich typów umów.

Czy na urlopie macierzyńskim mogę wrócić do pracy?
– Tak. Każda kobieta, która urodziła dziecko, a chciałaby wcześniej wrócić do pracy zawodowej może zrezygnować z części przysługującego jej urlopu macierzyńskiego pod warunkiem, że wykorzystała po porodzie co najmniej 14 tygodni tego urlopu, a ojciec wychowujący dziecko wystąpi do swego pracodawcy z pisemnym wnioskiem o udzielenie mu pozostałej części tego urlopu.

Podczas urlopu wychowawczego możemy podjąć pracę, jeśli nie będzie to kolidowało z osobistą opieką nad dzieckiem

Jestem ojcem sześciomiesięcznego dziecka. Czy mogę wykorzystać jeszcze urlop ojcowski?
– Każdy pracownik – ojciec dziecka, które nie ukończyło 12 miesiąca życia ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, udzielanego na jego pisemny wniosek złożony pracodawcy nie później niż na 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego uprawnienia.

Przed końcem urlopu macierzyńskiego złożyłam wniosek o półroczny urlop rodzicielski. Czy mogę wrócić do pracy po wykorzystaniu 3 miesięcy tego urlopu?
– Nie. Mogłaby pani to zrobić, gdyby urlop rodzicielski w całości, czyli w wymiarze tych 26 tygodni został pani udzielony na pani wniosek złożony w ciągu 14 dni od urodzenia dziecka.

Córka została zatrudniona na umowę o pracę na trzymiesięczny okres próbny 1 września br. Okazało się, że w dniu podpisania umowy była w drugim miesiącu ciąży. Pracodawca już zapowiedział, że w związku z ciążą nie podpisze z nią nowej umowy. Czy jest to zgodne z prawem?
– Nie. Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Nie dotyczy to jednak pracownic zatrudnionych na umowę o pracę na zastępstwo i pracę tymczasową.

Żona jest w ciąży i pracuje w całodobowym sklepie spożywczym na trzy zmiany. Mimo jej stanu pracodawca zmusza ją do pracy dłuższej niż 8 godzin na dobę. Czy ma takie prawo?
– Nie. Kodeks pracy wprowadza bezwzględny zakaz zatrudniania kobiet będących w ciąży w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych. Pracodawca zatrudniający ciężarną kobietę powinien zorganizować czas pracy tak, by mogła wykonywać swoje zadania w innej porze lub przydzielić jej pracę, której wykonywanie nie przypada w porze nocnej albo w godzinach nadliczbowych. Gdy nie ma takiej możliwości, kobietę trzeba zwolnić z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia za ten czas.

Żonie kończy się właśnie okres urlopu macierzyńskiego i chciałaby wrócić do pracy. Czy teraz ja mogę skorzystać z wychowawczego?
– Tak. Każdy pracownik, którego ogólny staż pracy wynosi co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat, żeby osobiście opiekować się dzieckiem, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez nie 5 roku życia. Z wymiaru tego urlopu tylko miesiąc przysługuje drugiemu rodzicowi, a jeżeli on z niego nie skorzysta to ten urlop przepada.

Nie chcę brać urlopu wychowawczego, nadal pracować, ale jednocześnie zajmować się dzieckiem. Czy jest to możliwe?
– Tak. Każdy pracownik uprawniony do korzystania z urlopu wychowawczego może złożyć u pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do pół etatu. Od dnia złożenia wniosku, do dnia powrotu do pracy na poprzednich warunkach pracownik podlega ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, ale nie dłużej niż przez 12 miesięcy.

Czy mogę podjąć pracę na urlopie wychowawczym?
– Tak, jeśli nie będzie to kolidowało z osobistą opieką nad dzieckiem.

Czy można pracować podczas macierzyńskiego lub rodzicielskiego?
– Tak, ale u swojego pracodawcy i maksymalnie na pół etatu.

Jestem na urlopie wychowawczym. Mój pracodawca został objęty postępowaniem likwidacyjnym. Czy w takiej sytuacji jestem chroniona przed zwolnieniem?
– Nie. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę pracownika będącego na urlopie wychowawczym jest możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.