Alkohol w ciąży: Skala niewiedzy jest uderzająca [ROZMOWA]

Co grozi dzieciom kobiet, które sięgają po alkohol będąc w ciąży?
Iwona Palicka: Dzieci po prenatalnej ekspozycji na alkohol są często diagnozowane jako nadpobudliwe, autystyczne bądź nieharmonijnie rozwijające się. Małe dzieci z FAS są pobudzone, mają trudności z jedzeniem, są nadwrażliwe na bodźce, mają zbyt duże lub małe napięcie mięśniowe, czyli cierpią na hipertonię lub hipotonię. Później, w okresie szkolnym, doświadczają wielu trudności w nauce oraz problemów w grupie rówieśniczej, często doświadczają wykluczenia niej. Z kolei w wieku dorosłym osoby te mają trudności ze znalezieniem i utrzymaniem pracy, popadają w konflikty z prawem, mają skłonność do uzależnień, najczęściej od alkoholu.

ZOBACZ TEŻ: Ciąża nastolatek, czyli przyspieszony kurs dojrzewania

A czym właściwie jest FAS?
Iwona Palicka: FAS, czyli Fetal Alkohol Syndrome – płodowy zespół alkoholowy, jest częścią FASD (Fetal Alcohol Spectrum Disorders – spektrum poalkoholowych wrodzonych zaburzeń rozwojowych), które obok zespołu Aspergera, ADHD czy autyzmu uznawane są za tak zwane ukryte niepełnosprawności, w których dominującym problemem są zaburzenia myślenia i zachowania. FAS to nie tylko charakterystyczne cechy dysmorfii twarzy i zaburzenia rozwoju organów wewnętrznych, ale przede wszystkim zmiany strukturalne i neurochemiczne mózgu.

Czy w Polsce stanowi to duży problem?
Iwona Palicka: Według oficjalnych danych na FAS w Polsce cierpi troje na tysiąc urodzonych dzieci, co znaczy, że rocznie rodzi się 9 tys. dzieci z płodowym zespołem alkoholowym.

Jak na tle kraju wypada pod tym względem nasz region?
Iwona Palicka: Badania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wskazują, że rozpowszechnienie picia alkoholu w ciąży określa się w Wielkopolsce na 16%.
Może bierze się to stąd, że krąży wiele mitów dotyczących picia alkoholu w ciąży. Jedne mówią, że niewielkie ilości nie mogą zaszkodzić dziecku, inne że w ciąży można pić czerwone wino, jeszcze kolejne, że bezwzględna wstrzemięźliwość jest w konieczna tylko w I trymestrze. Czy jest w nich chociaż ziarno prawdy?
Iwona Palicka: Oficjalne i aktualne stanowisko lekarzy ginekologów brzmi: „zero alkoholu w ciąży”. Jak tłumaczył profesor Romuald Dębski, dawka alkoholu bezpieczna dla jednego dziecka, dla innego może okazać się bardzo szkodliwa.

ZOBACZ TEŻ: Ile dodaje Ci ciąża

Wykorzenić podobne mity mają takie inicjatywy jak obchodzony we wtorek Światowy Dzień FAS i rozpoczęta przy tej okazji kampania „Too Young to Drink” uświadamiająca ryzyko z jakim wiąże się alkohol w ciąży.
Iwona Palicka: Tak, w naszym społeczeństwie uderzająca jest skala niewiedzy na temat konsekwencji, z jakimi wiąże się spożywanie alkoholu w czasie ciąży. Należy podkreślić, że zespół FAS to nie tylko objawy fizyczne – charakterystyczne zniekształcenia twarzy i zahamowanie wzrostu – ale także z zaburzeniami poznawczymi i społecznymi – problemami z ukończeniem szkoły, znalezieniem pracy, a także większymi skłonnościami do wpadania w środowisko przestępcze. Ryzyka tych wszystkich zaburzeń powinny być świadome zarówno kobiety w ciąży jak i ich otoczenie.

A gdzie z Poznaniu mogą udać się kobiety, chcące dowiedzieć się więcej o zagrożeniach związanych z piciem alkoholu w czasie ciąży?
Iwona Palicka: W Poznaniu znajduje się filia Fundacji Fastryga, zajmującej się propagowaniem działań na rzecz osób, które w okresie rozwoju płodowego doznały zaburzeń rozwojowych spowodowanych alkoholem. Natomiast pomoc w zakresie diagnozy i terapii można uzyskać odpłatnie w Centrum Stymulacji Rozwoju Dziecka. Planujemy również uruchomienie specjalistycznej poradni FAS, z której będzie można skorzystać w ramach NFZ, co będzie możliwe po zmianie koszyka świadczeń gwarantowanych przez Ministra Zdrowia.