Alimenty. Kto musi płacić? [SANKCJE GROŻĄCE DŁUŻNIKOWI]

Alimenty na dziecko musi płacić rodzic, który choć nie mieszka już ze swym synem czy córką, powinien ponosić część kosztów ich utrzymania.
Rentę alimentacyjną mogą płacić też dzieci albo wnuki – rodzicom lub dziadkom żyjącym w ubóstwie, dziadkowie wnukom, mąż żonie lub ona jemu. O wysokości przyznawanych przez sąd alimentów decydują zwykle uzasadnione potrzeby osoby, która ma je dostawać oraz możliwości finansowe i majątkowe zobowiązanego do płacenia.

1 Bez kosztów sądowych
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci powstaje z chwilą urodzenia się dziecka i wygasa, gdy ono się usamodzielni. Zacznie pracować lub zawrze małżeństwo i przejdzie na utrzymanie małżonka.
Gdy jeden z rodziców nie chce łożyć na utrzymanie syna lub córki, drugi powinien wnieść pozew do sądu rejonowego (właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka). Do pozwu trzeba dołączyć wszelkie zaświadczenia, na przykład lekarskie, jeśli dziecko wymaga stałej opieki specjalistów. By ubiegać się o alimenty na rzecz dziecka nie trzeba mieć orzeczonego rozwodu. W tego typu rozprawach nie ponosimy też żadnych kosztów sądowych.

**

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci powstaje z chwilą urodzenia się dziecka

**

2 Dopóki dziecko się nie usamodzielni
Wraz z osiągnięciem przez dziecko pełnoletności nie zawsze jednak możemy przestać płacić mu alimenty, bo jeśli uczy się lub nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, na przykład z powodu bezrobocia, obowiązek trwa nadal. Nigdy nie wygaśnie w przypadku, gdy dziecko z powodu kalectwa czy choroby psychicznej w ogóle nie jest w stanie osiągnąć niezależności.
Jeśli jednak dorosłe już dziecko nie jest samodzielne na przykład z powodu alkoholizmu lub narkomanii, choć rodzice dokładali wszelkich starań, by zapewnić mu właściwe warunki egzystencji, mogą oni ubiegać się o uchylenie przez sąd zobowiązania alimentacyjnego. Podobnie jest, gdy dorosłe dziecko specjalnie przedłuża okres studiowania.

3 Z pomocą komornika
Wysokość renty alimentacyjnej określa sąd w wyroku. Mimo że przysługuje od niego odwołanie jest on natychmiast wykonalny. Jeśli więc wiemy, że małżonek nie będzie dobrowolnie płacił alimentów taki wyrok (z klauzulą wykonalności) możemy od razu złożyć u komornika wraz z wnioskiem o wszczęcie i przeprowadzenie egzekucji. Do ściągania alimentów upoważniony jest komornik działający w miejscu zamieszkania uprawnionego do tego świadczenia, ale możemy też wybrać dowolnego komornika.

4 Dla rodziców lub dziadków
Jeśli to rodzice nie są się w stanie utrzymać, na przykład ze swoich niskich rent lub emerytur, zgodnie z prawem muszą im w tym pomóc dzieci. Jeżeli one nie żyją, obowiązek utrzymania dziadków obciąża wnuki oraz rodzeństwo. Gdy żadne z nich nie chce robić tego dobrowolnie, zadecyduje o tym sąd w wyroku.

5 Dziadkowie muszą pomóc wnukom
Zdarza się i tak, że dziadkowie muszą przymusowo dokładać się do utrzymania wnuków. Bo choć to rodzice mają obowiązek utrzymania i wychowania dzieci nie zawsze z tym sobie radzą.
Jeśli jedno z rodziców nie żyje, dzieci musi utrzymać drugie z nich. Ale, gdy zostanie ustalone, że nie jest w stanie temu sprostać, a z tego powodu dzieci mogłyby znaleźć się w niedostatku, obowiązki te przechodzą na dalszych krewnych. Najczęściej na dziadków. Oni też powinni pomóc w utrzymaniu wnuków, gdy wyegzekwowanie pieniędzy od ojca (lub matki) dzieci jest niemożliwe.

6 Renta alimentacyjna dla małżonka
Czy małżonek będzie miał prawo do renty alimentacyjnej, czy nie zależy od trybu w jakim sąd dokona orzeczenia rozwodu.
W przypadku orzeczenia z zaniechaniem orzekania o winie lub orzeczenia z winy obojga małżonków prawo do domagania się przez jednego z nich alimentów przysługuje tylko wtedy, gdy wykaże on, że znajduje się w trudnych warunkach materialnych, uniemożliwiających mu zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych.
Przy rozwodzie z wyłącznej winy jednego z małżonków nie jest wymagane wykazanie popadnięcia w stan ubóstwa. Wystarczy jedynie udowodnić, że rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej. Żona lub mąż mogą dochodzić alimentów od współmałżonka w sprawie o rozwód albo o separację. Poprzez zgłoszenie wniosku na rozprawie w obecności drugiego małżonka, albo na piśmie lub w dowolnym terminie osobnym pozwem.

7 Winny płaci dłużej
Obowiązek alimentacyjny wygasa na zawsze, jeśli uprawniony do alimentów zawrze nowe małżeństwo. A z upływem pięciu lat od chwili orzeczenia rozwodu z małżonkiem, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego.
Okres ten może być przedłużony tylko wtedy, gdy korzystający z alimentów nie będzie zdolny do samodzielnego utrzymania się. Konieczność płacenia renty alimentacyjnej jest nieograniczona, gdy płaci ją małżonek uznany orzeczeniem za wyłącznie winnego rozkładu pożycia.

8 Ile na alimenty?
Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – na egzekucję świadczeń alimentacyjnych można potrącić kwotę do wysokości trzech piątych całego wynagrodzenia.
Z emerytury lub renty – także po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne itd., potrąceniu podlega kwota do wysokości 60 procent emerytury lub renty.
Kwotę wolną od potrąceń ze świadczeń stanowi 50 procent kwoty najniższej emerytury lub renty.
Alimenty w pełnej wysokości można też egzekwować z rachunku bankowego dłużnika, w tym także z rachunków bieżących, a nie tylko z wkładu oszczędnościowego.

9 Pracodawca odliczy z pensji
Alimenty można potrącać z wynagrodzenia dłużnika w pierwszej kolejności, przed innymi potrąceniami. Pracodawca może to robić sam, bez postępowania egzekucyjnego.
Podstawę do potrąceń stanowi tytuł wykonawczy (wyrok sądu zaopatrzony w klauzulę wykonalności) dostarczony na przykład przez matkę dziecka uprawnionego do alimentów.
Nie wolno mu potrącić alimentów tylko w dwóch przypadkach: gdy będą przypadały na rzecz kilku osób, a łączna suma, którą można zabrać z pensji nie będzie wystarczała na pokrycie wszystkich należności oraz gdy wynagrodzenie zostało już wcześniej zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.

10 Egzekucja
Egzekucję alimentów prowadzi komornik, a wierzyciel (na przykład matka dziecka, na rzecz którego są zasądzone alimenty) we wniosku skierowanym do niego, nie musi wskazywać majątku dłużnika, z którego ma być prowadzona egzekucja ani sposobu jej prowadzenia.
Obie te kwestie musi ustalić komornik. Powinien też informować gminę o stanie egzekucji alimentów i przyczynach jej bezskuteczności, a od niej żądać otrzymania informacji, które mogą tę sytuację zmienić.
Gmina z kolei kontroluje komornika, a o wszystkich przejawach jego opieszałości ma obowiązek informować sąd.

11 Sankcje grożące dłużnikowi

Jeśli dłużnik nie płaci alimentów, zgodnie z prawem grożą mu różne sankcje.

• Zajęcie wynagrodzenia i potrącanie z niego alimentów, nawet gdy nie zostało jeszcze wszczęte postępowanie egzekucyjne.
• Skierowanie do pracy lub na roboty publiczne – za zaleganie z alimentami za trzy miesiące,
• jeżeli dłużnik nie płaci alimentów z powodu braku pracy.
• Egzekucja alimentów z rachunku bankowego dłużnika w pełnej wysokości – za zaleganie z alimentami za trzy miesiące.
• Odpowiedzialność karna za przestępstwo polegające na uporczywym uchylaniu się od wykonania ciążącego na mocy orzeczenia sądowego obowiązku łożenia na utrzymanie osoby najbliższej, na którą zasądzono alimenty.
• Zatrzymanie prawa jazdy za uniemożliwienie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, odmowę lub uchylanie się od pracy.
• Wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych za niepłacenie alimentów przez dwanaście miesięcy.
• Zwrot zaliczek alimentacyjnych powiększonych o 5 procent ich wartości – w przypadku, gdy gmina wypłaca zaliczki uprawnionemu do alimentów.
• Grzywna, kara ograniczenia lub pozbawienia wolności do dwóch lat za uporczywe uchylanie się od płacenia alimentów.

[b]Chcesz skontaktować się z autorem informacji? [email protected][